Velen kennen het gevoel van spanning bij de voorbereiding van toetsen of bij het maken van een toets. Vaak gaat het dan om gezonde spanning, die nodig is om te presteren. Dit zorgt er namelijk voor dat je alert wordt. Echter bij sommigen kan deze spanning zo hoog zijn, dat er een blokkade optreedt. Het gevoel dat je in één keer niks meer weet of dat je toch nog meer had moeten leren. Er kan dan sprake zijn van faalangst. Wat is faalangst precies? En wat kan je er aan doen als je er last van hebt?
Kenmerken van faalangst
De klassieke vorm van faalangst wordt ook wel negatieve faalangst genoemd. Hierbij is er veel angst om te falen, bijvoorbeeld bij het maken van toetsen. Dit kan bij één of meerdere vakken optreden. Het hebben van een zogenoemde black-out, is een kenmerk van faalangst. Op zo’n moment kan je helemaal dichtklappen en wordt het denken chaotisch. Hierbij overheerst een angstgevoel. Hier kunnen ook lichamelijke kenmerken optreden. Zoals een snelle hartslag en ademhaling en zweten of hyperventileren.
Leerlingen met faalangst vergelijken zich zelf vaak met anderen en hebben en denken vaak negatief: “Het lukt mij toch niet”. In het gedrag komt faalangst bijvoorbeeld naar voren in het niet stil kunnen zitten.
Wat te doen bij faalangst?
Allereerst is het belangrijk om een goede planning te maken, waarin er veel herhaling wordt opgenomen. Op deze manier kunnen toetsen goed worden voorbereid en wordt het zelfvertrouwen vergroot. Daarnaast kan het helpen om niet vlak voor een toets de stof door te nemen. Doordat je eigenlijk nooit alle stof exact kan weten, kan het de nodige stress opleveren wanneer je één ding van de leerstof niet weet.
Tijdens de toets is het belangrijk om rust in te bouwen. Eerst de toets helemaal bekijken en de vragen doorlezen. Zodra je ergens geen antwoord op weet, sla deze vraag over en ga door naar de volgende vraag. Op het laatst kun je teruggaan naar de overgeslagen vragen. Het voelt dan waarschijnlijk prettiger, wanneer sommige vragen al zijn ingevuld.
Wanneer je bovenstaande al hebt geprobeerd, kan het goed zijn om hulp te zoeken. Maltha studiecoaching helpt ook bij faalangst zowel bij basisschoolleerlingen als middelbare scholieren.
© Nationale Onderwijsgids / Maltha studiecoaching