“Meneer, er zit een Pokémon bij u op het bureau!”, riep een brugklasleerling terwijl hij met zijn smartphone in de hand het tekenlokaal binnenliep, op zoek naar de aanwezigheid van zo’n kleurrijk virtueel beestje. Het was dé hit onder de smartphone-apps van een aantal jaren geleden: terwijl je je verplaatste verschenen er op je telefoonschermpje verschillende soorten Pokémonfiguurtjes in de omgeving, afhankelijk van waar je op dat moment was. Wanneer je de nostalgisch aandoende beestjes ving kreeg je punten. Maar hiervoor moest je dus wel in beweging komen. Iets wat destijds op sommige plaatsen zelfs zorgde voor gevaarlijke situaties en overlast van jagende Pokémonfans. De te verzamelen Pokémons konden immers overal verschijnen. Ook in klaslokalen, blijkbaar.
Terwijl de hype rondom dit Pokémonspel inmiddels lijkt te zijn verdampt, gaan de ontwikkelingen in de augmented realitytechniek door. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het gebruik van de talloze filters die je op social media kunt gebruiken om foto’s ‘op te leuken’ met allerlei toevoegingen in de vorm van hondensnuitjes, konijnenoren, regenbogen of duivelsoren. Maar daar blijft het niet bij. De Volkskrant beschreef onlangs in een artikel hoe grote bedrijven inmiddels ook steeds meer gebruikmaken van virtuele toevoegingen via een telefoonschermpje aan ons echte leven. Een voorbeeld is de app Place van woonwarenhuis Ikea. Hiermee kun je je omgeving scannen en een meubelstuk uit het Ikea-assortiment virtueel in een gekozen ruimte plaatsen. Op deze manier kun je direct bepalen hoe de tafel, de bank of de kast in je eigen interieur past.
Brillen met AR-techniek
Waar de mogelijkheden tot het gebruik van augmented reality vooralsnog verlopen via de smartphone, zal dat in de toekomst steeds meer gebeuren door het gebruik van een speciaal te ontwerpen bril, voorspelt Qi Pan als directeur Computer Vision Technology bij Snapchat in hetzelfde artikel in De Volkskrant. Hij vindt het belangrijk om waarde toe te voegen aan de échte wereld via het gebruik van augmented reality, daar waar dat nu nog grotendeels virtueel via een telefoonschermpje gebeurt. Hij voorspelt dat de brillen meer mogelijkheden zullen bieden en de ervaringen intenser en realistischer zullen zijn. Zover is het echter nog niet met de AR-techniek.
Lesgeven met VR
Waar al langer gebruik van wordt gemaakt zijn de mogelijkheden van een virtual realitybril. Zo bedacht onderwijskundige en docente Hanneke Theelen vorig jaar om les te geven door het gebruik van een VR-bril. Ze kwam op het idee omdat ze zag hoeveel moeite haar studenten hadden met het voor de klas staan. In De Limburger vertelde ze dat deze stress voor veel studenten een reden was om te stoppen met de lerarenopleiding. Ze deed vier jaar lang onderzoek naar stagelopen met een VR-bril, waarin je als student echte lessen in 360-gradenvideo’s kunt volgen van ervaren docenten. Tijdens deze lessen worden de beelden geregeld stopgezet om te vragen wat de betreffende student zou doen in die bepaalde situatie, waarna ze het filmpje verder bekijken om te zien hoe de docent het aanpakt. De resultaten zijn positief; de studenten ervaren meer zelfvertrouwen.
Actual reality
Ondanks de vooruitstrevende berichten en ontwikkelingen op het gebied van de virtuele toevoegingen en mogelijkheden aan ons leven, was ik ook onder de indruk van een kort filmpje dat onlangs op Twitter circuleerde. Hierin is een man met een VR-bril op in een bosrijke omgeving gefilmd, die zich zichtbaar lijkt te verbazen over wat hij ziet. Terwijl de camera op een gegeven moment om hem heen draait, zien we dat de bril aan de voorkant open is en de man vol verwondering om zich heen kijkt, de échte natuur in. Deze satirische vorm van ‘actual reality’ is een welkome tegenhanger van de goedbedoelde technieken die we inmiddels kennen en die ons nog te wachten staan. Met een beetje geluk wordt het een nieuwe hype.
Pascal Cuijpers
(Docent VO, publicist en auteur)
www.pcuijpers.nl
Door: Nationale Onderwijsgids / Pascal Cuijpers