In een onderzoek naar de invloed van het sociaal leenstelsel en ouderlijke welvaart op de trend in studie- en woonbeslissingen is gekeken naar het percentage havo- en vwo-gediplomeerden dat in de eerste twee studiejaren na het behalen van hun diploma startten in het hoger onderwijs. De doorstroom van de havo naar het hbo steeg van 2007 tot 2015. De stijging was het sterkst in 2013 en 2014, de laatste jaren waarin studenten binnen het oude stelsel van studiefinanciering met recht op een basisbeurs konden beginnen aan een studie. Dit was de zogenoemde “boeggolf”: veel jongeren besloten vanwege de aanstaande invoering van het leenstelsel geen tussenjaar te nemen en direct te gaan studeren. Na de invoering van het sociaal leenstelsel daalde de doorstroom van havo naar hbo niet alleen ten opzichte van 2013 en 2014, maar ook ten opzichte van de periode 2009–2012.

 

Bij havo-gediplomeerden is de doorstroom naar het hoger onderwijs het hoogst voor gediplomeerden uit gezinnen uit de hoogste welvaartsgroep. In alle gezinnen daalde in 2015 het percentage havo-gediplomeerden dat een hbo-studie startte. Daarvoor in de plaats nam vooral het aandeel dat voor een tussenjaar koos of ging werken iets toe.

 

Ook het percentage vwo-gediplomeerden dat aan een universiteit ging studeren nam toe in de periode 2007 tot 2015. De sterke toename vond plaats in 2014. In tegenstelling tot de doorstroom van havo naar hbo nam de doorstroom van vwo naar universiteit nauwelijks af na de invoering van het sociaal leenstelsel. Het percentage vwo-geslaagden in 2015 dat naar de universiteit ging, was lager dan in 2014, maar hoger dan in de periode 2008 tot 2013. Net als bij de havo-gediplomeerden gingen voornamelijk vwo-gediplomeerden uit de hoogste welvaartsgroep direct verder studeren. Vwo-gediplomeerden uit gezinnen uit de laagste welvaartsgroep gingen tot 2010 vaker studeren dan gediplomeerden uit gezinnen uit de middelste welvaartsgroep, maar dit verschil is vanaf 2011 geleidelijk afgenomen.