In de grote sectoren onderwijs en zorg is de laatste jaren veel te doen om het pensioen. Niet geheel toevallig, want in deze sectoren staat het pensioen onder druk. Binnen het onderwijs zijn de meeste mensen aangesloten bij Pensioenfonds ABP (Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds). Het ABP heeft al gewaarschuwd dat ook in 2021 mogelijk pensioenkortingen moeten worden doorgevoerd. Koren op de molen van een ontwikkeling die we in het onderwijs zien: meer mensen zijn hier tegenwoordig werkzaam als zzp’er, en bouwen zodoende een eigen pensioen op.
Pensioen onderwijs: lage rente, minder collectief sparen
De laatste jaren is veel te doen om de pensioenen in het onderwijs. Diverse factoren hebben ervoor gezorgd dat de dekkingsgraad van pensioenfonds ABP is gedaald tot ruim onder de benodigde en heilige grens van 90 procent. De pensioenpot heeft al enige tijd te lijden onder een dalende rente, en dat terwijl men in het onderwijs toch al minder collectief spaart dan voorheen. Aanleiding hiervoor is het stijgend aantal zelfstandigen dat momenteel werkzaam is in het onderwijs. Deze zzp’ers in het onderwijs doen lang niet altijd mee aan de collectieve pensioenregeling van het ABP.
De dreigende pensioenkortingen hebben een onverwacht, doch logisch effect. Werknemers die nog wel zijn aangesloten bij het ABP kiezen vaker voor een aanvullend pensioen, terwijl zzp’ers in het onderwijs hun eigen oudedagvoorziening regelen, met bijbehorende keuzevrijheid. Het geeft leerkrachten de kans om naast de AOW zelf de hoogte van het pensioen te bepalen.
Binnenkort wordt meer bekend over de AOW bedragen 2021. Het verdient aanbeveling om hiervoor de website AOW.nu in de gaten te houden.
Liberalisatie pensioenmarkt
Hoewel de pensioenmarkt momenteel nog niet is geliberaliseerd, zou dit op de lange termijn best wel eens kunnen gaan gebeuren. Het aantal mensen dat zelf meer controle wil hebben over het pensioen groeit namelijk. Dat is met het oog op de pensioenkortingen eveneens een logische ontwikkeling. Door de pensioenmarkt vrij te geven, zijn mensen minder gebonden aan een vast werkgeverspensioen met een (te) lage dekkingsgraad en dito rendementen. Men krijgt meer ruimte om zelf te sparen, dan wel te investeren in alternatieve pensioenfondsen die wél goed presteren.
Voor- en nadelen eigen pensioenkeuze
Een individuele pensioenkeuze in het onderwijs heeft voor- en nadelen. Het geeft werknemers meer keuzevrijheid en maakt hen minder afhankelijk van het slecht presterende pensioenfonds waar zij nu mogelijk bij zijn aangesloten. Voor werknemers wordt daarmee een pensioen vergelijken mogelijk. Anderzijds brengt dit risico’s met zich mee: zelf geld beleggen, zoals veel zzp’ers nu al doen, kan op de lange termijn tegenvallend uitpakken. En hoe zit het met het toezicht op de nieuwe pensioenfondsen? De instabiele ‘zekerheid’ van de huidige pensioenen bij het ABP geeft ruimte om over deze zaken na te denken.
Verzekeringsuitkering kopen
Ga je binnenkort met pensioen, of ben je al toe aan je pensioen, dan moet je binnenkort investeren in een pensioenuitkering. Vanaf het moment dat je met pensioen gaat, komt namelijk jouw persoonlijke pensioenkapitaal vrij. Dit gebruik je om een pensioen aan te kopen. Bij het ABP kies je bijvoorbeeld voor het Keuzepensioen, maar er zijn ook diverse andere mogelijkheden om je pensioenuitkering te investeren voor de toekomst.
