Het wil maar niet lukken, voldoendes halen voor Engels. En je doet gewoon al je huiswerk, natuurlijk loop je wel eens tegen problemen aan. Je pakt dan het woordenboek erbij en soms lukt het dan.

Maar het meest val je door de mand als er tekstbegrip wordt getoetst. De eerste vraag gaat nog wel, maar dan zink je langzaam weg in de tekst. Gokken dan maar?

Feiten en Signalering
Dit is een eenvoudig voorbeeld. Voor het maken van een tekst heb je veel basiskennis nodig zoals het herkennen van werkwoorden en meervouden. Een leerachterstand kan ontstaan door ziekte of omdat de basis vanuit de basisschool te wankel is. Als je ziek bent geweest, weet je dat je stof hebt gemist en dus moet inhalen. Natuurlijk kan het ook zijn dat de leerkracht langere tijd afwezig is geweest of dat je een vak een half jaar niet hebt gehad om roostertechnische redenen. Maar achterstanden kunnen ook sluipenderwijs ontstaan. Je hebt in de loop der jaren net iets te weinig gedaan en dan val je in Havo 4 en VWO 4 en 5 door de mand. Er is geen fundament opgebouwd, maar je legt je nieuwe leerstof op drijfzand. Ook dan ontstaat er letterlijk en figuurlijk een gat.

Feit is dat er veel zittenblijvers zijn in de bovenbouw, recente cijfers geven aan dat in Havo 4 18 % blijft zitten. Nederland is koploper zittenblijvers, niet alleen nadelig voor de leerling maar ook voor de economie. De afgelopen jaren is er vaak discussie geweest over de kosten die zittenblijven met zich mee brengt. Niet alleen de puberteit maar ook de leertechnieken, of eerder een gebrek eraan, spelen hier een rol in dit hoge percentage zittenblijvers.

Oplossing
Ervaring leert dat met de juiste aandacht (van deskundigen) voor leertechnieken en didactische hulp menig leerling uit het moeras kan worden getrokken. Pubers zijn nog kinderen die het prettig vinden als ze, ongemerkt, geleid worden naar een oplossing. Dat neemt niet weg dat ze zelf een stem hebben, een tegenstem leidt zelden tot een oplossing. Welke oplossingen zijn er? Er kan worden gekozen voor bijles op studietechnisch gebied of vakinhoudelijk gebied. Of er zijn online studievaardighedencursussen per niveau gedifferentieerd. Zie ook eens de online webshop met onderwijs producten van Maltha studiecoaching.

De rol van de motivatie
Motivatie is één van de lastigste aspecten van begeleiding teneinde de basiskennis te vergroten. Als je een achterstand hebt, is het niet leuk om deze te verhelpen. Het is scoren vanuit de achterstand en liever sta je 1-0 voor! Maar door een grondig plan te maken voor het inlopen van de achterstand, door telkens de doelstellingen klein te houden, kan de motivatie wel toenemen. Zo krijgt de leerling meer regie over zijn eigen studieproces. En dat is belangrijk voor het leren studeren. Dus…..niet gokken naar de juiste antwoorden, maar zorgen dat je voor langere tijd het probleem verhelpt.

© Nationale Onderwijsgids