Leerlingdossier en privacyrechten van leerlingen

Het leerlingdossier is heel privacygevoelig. Het bevat nu eenmaal persoonlijke informatie over bijvoorbeeld het gedrag van de leerling en de leerprestaties. Ook over bijvoorbeeld de gezondheid van de leerling is er informatie in het leerlingdossier opgenomen. Daarom dienen scholen heel zorgvuldig om te gaan met het leerlingdossier. Dat wil onder andere zeggen dat de school enkel gegevens mag verwerken indien dat noodzakelijk is. De gegevens dienen ook juist te zijn en er moet rekening worden gehouden met de privacyrechten van de leerlingen of hun ouders. Zo hebben ze recht op inzage. Het recht op inzage geldt enkel voor ouders met gezag. Een ouder zonder gezag heeft wel recht op belangrijke informatie over het kind.

Opstellen van een onderwijskundig rapport

Als een leerling overstapt naar een andere school is de oude school verplicht om een onderwijskundig rapport over de leerling op te stellen. In het onderwijskundig rapport wordt de belangrijkste informatie uit het leerlingdossier opgenomen. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens mag het rapport enkel administratieve gegevens bevatten, alsook gegevens over de onderwijshistorie en leerresultaten, over de sociaal-emotionele ontwikkeling en het gedrag van het kind, over eventuele extra begeleiding en over de verzuimhistorie.

Verantwoordingsplicht voor Nederlandse scholen

Op de scholen in ons land rust er een verantwoordingsplicht. Dit betekent dat de scholen moeten kunnen aantonen dat zij de nodige maatregelen hebben getroffen om de persoonsgegevens van de leerlingen te beschermen en te beveiligen. Een school zal de persoonsgegevens voldoende moeten beveiligen en moet een regeling vaststellen voor het gebruik van deze gegevens. Bij het vaststellen of wijzigen van zo’n regeling moet de school bovendien om instemming vragen van de medezeggenschapsraad. Dit geldt niet alleen bij een regeling voor leerlingdossiers, maar ook bij regelingen met betrekking tot bijvoorbeeld cameratoezicht of verzuimregistratie. Bij cameratoezicht op school dient er met extra voorwaarden en regels rekening te worden gehouden.

De blockchain en veilig omgaan met persoonsgegevens van leerlingen

Scholen moeten met heel wat regels rekening houden en dienen de persoonsgegevens goed te beveiligen. Tegelijkertijd moeten ze ook transparant zijn ten opzichte van leerlingen en ouders. Om deze doelen te realiseren, hebben ze in Singapore al geëxperimenteerd met de blockchain. Wij kennen de blockchain voornamelijk van cryptomunten als Bitcoin en Dogecoin, digitale munten die worden verhandeld via onder meer bitcoin prime. De mogelijke toepassingen van de blockchain zijn echter ruimer.

In het geval van Singapore gebruikt men de blockchain bijvoorbeeld om kwalificaties te automatiseren. De blockchain zou echter ook als een ruimere database kunnen worden gebruikt om leerlinginformatie op te slaan. De nieuwe school zou zo toegang kunnen krijgen tot specifieke categorieën van gegevens, terwijl de leerling steeds zijn recht op inzage kan uitoefenen. Deze ontwikkeling staat echter nog maar in de kinderschoenen en lijkt in Nederland beperkt te blijven tot een interessant idee.