Gediplomeerde schoolverlaters van het MBO-BOL en het HBO ondervinden bij arbeidsmarktintrede steeds meer last van de economische crisis. Onder gediplomeerden van MBO-BOL die zich op de arbeidsmarkt aanbieden is 14% werkloos (meting 2011: 11%) en onder afgestudeerden van HBO-voltijdopleidingen is dit 9% (meting 2011: 7%). Dat en meer blijkt uit het rapport ‘Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 2012’, van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt van de Universiteit Maastricht.
Het ROA voert dit onderzoek jaarlijks uit. Dit rapport gaat over de gediplomeerde schoolverlaters van het schooljaar 2010/2011 die eind 2012 werden geënquêteerd. Van de ruim 75.000 benaderde uitstromers reageerde 32%. De resultaten hebben betrekking op bijna de volle breedte van het onderwijs: VMBO, voltijds MBO (BOL), MBO ‘leren en werken’ (BBL), HAVO, VWO en HBO (voltijd).
Enkele conclusies op een rij:
Arbeidsmarkt
• Werkloosheid MBO-BOL en HBO loopt verder op: Sinds het begin van de economische crisis is de werkloosheid van pas gediplomeerde schoolverlaters van het MBO-BOL bijna verdrievoudigd (2008: 5%; 2012: 14%) en van pas afgestudeerden van HBO-voltijdopleidingen meer dan verdubbeld (2008: 4%; 2012: 9%),
• MBO-BBL en HBO-duaal zijn het minst geraakt door de economische crisis: 3% van de pas gediplomeerden van het MBO-BBL en 1,8% van de afgestudeerden van het HBO-duaal is op het moment van enquêteren werkloos. De werkloosheid is daarmee voor deze twee groepen slechts marginaal hoger dan voor de huidige economische crisis.
• Schoolverlaters van MBO-BOL hebben een slechtere arbeidsmarktpositie dan schoolverlaters van de MBO-BBL: ze zijn vaker werkloos, hebben een grotere kans op langdurige intredewerkloosheid, moeten vaker een baan onder hun niveau of buiten hun studierichting aannemen. Dit kan samenhangen met het gegeven dat BBL-ers vaak al een baan hebben tijdens hun opleiding.
• Investeren tijdens de HBO-opleiding loont: werkervaring opdoen tijdens de studie, excellente studieprestaties neerzetten en na-/bijscholing hebben een positief effect op arbeidsmarktuitkomsten van HBO-ers in crisistijd.
Oordelen over gevolgde opleiding
• Onderwijs wordt pittiger, MBO blijft achter: Het percentage gediplomeerde uitstroom dat de opleidingen als te weinig selectief heeft ervaren laat een dalende trend zien. Het MBO, en dan vooral het MBO-BOL, lijkt achter te blijven als het om deze trend gaat.
• Relatief goede voorbereiding op verder leren komt onder druk te staan: 57% van de gediplomeerde uitstroom vindt dat de gevolgde opleiding een goede basis bood om kennis en vaardigheden verder te ontwikkelen. In de afgelopen jaren is echter het percentage dat het hier (helemaal) niet mee eens gestegen op alle onderwijsniveaus.
