‘Kwaliteit onderwijs niet zonder meer beter door prestatieafspraken’

De prestatieafspraken in het hoger onderwijs leiden niet vanzelfsprekend tot een verbetering van het onderwijs. Dat concluderen het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) en de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb). Onderzoek laat zien dat sommige indicatoren niet meteen leiden tot verbeteringen in de onderwijskwaliteit voor studenten. Daarnaast constateren beide studentenorganisaties dat het gesprek over onderwijskwaliteit tussen de studenten en het bestuur nog te weinig van de grond komt.

Het doel van de prestatieafspraken is het verbeteren van de onderwijskwaliteit. Voor het onderzoek zijn medezeggenschapsraden gevraagd of zij deze verbetering ook ervaren. Echter, het gewenste effect wordt niet altijd bereikt. Zo geven de raden bijvoorbeeld aan dat het aantal contacturen wel is verhoogd, maar dat de omvang van het aantal studenten per docent is toegenomen. Dit draagt niet bij aan de kwaliteit van het onderwijs. Daarnaast ligt er veel druk bij de instellingen om te zorgen dat studenten sneller af studeren. “Het oorspronkelijke doel van de prestatieafspraken moet weer terug op de agenda; rendementen moeten geen prioriteit krijgen boven kwaliteit”, aldus Sanne de Jager, voorzitter van het ISO.

Een ander doel van de prestatieafspraken is om de discussie over onderwijskwaliteit met de studenten, docenten en bestuurders op gang te brengen. Dat is nu nog te weinig het geval, concluderen de studentenorganisaties. Soms worden de prestatieafspraken zelfs gebruikt om de discussie te ontlopen. Beleidsmaatregelen worden doorgevoerd met het excuus: “We moeten wel, anders halen we de prestatieafspraken niet”. “Het mag niet zo zijn dat het gesprek met de studenten wordt ontlopen met de prestatieafspraken als excuus” aldus Tom Hoven, voorzitter van de LSVb.

Op dit moment is de wet voor het leenstelsel in behandeling in de Tweede Kamer. Doel van het leenstelsel is om geld vrij te maken om vanaf 2018 te kunnen investeren in het hoger onderwijs. Het geld zal moeten worden geïnvesteerd aan de hand van de te maken kwaliteitsafspraken, het beoogde vervolg op de prestatieafspraken. Tom Hoven: “Het is belangrijk om de ervaringen die nu worden opgedaan mee te nemen bij de invullingen van de nieuwe kwaliteitsafspraken, alleen zo kan een onnodige extra investering van studenten worden voorkomen”. Sanne de Jager: “Het is belangrijk dat er snel een brede discussie komt over de onderwijskwaliteit en de te gebruiken indicatoren”.

Download hier het volledige onderzoeksrapport.