GRONINGEN - Gisteren kwamen 50.000 docenten en belangstellenden bijeen in de Amsterdam ArenA om te protesteren tegen de Wet Passend Onderwijs. De protesten in het stadion werden vergezeld door de grootste onderwijsstaking ooit.

Het mocht niet baten, want de Wet Passend Onderwijs werd dinsdag door een meerderheid in de Tweede Kamer goedgekeurd. De regeringspartijen CDA en VVD en gedoogpartner PVV stemden voor het voorstel van minister Marja van Bijsterveldt van Onderwijs.

Wat zijn de gevolgen van de invoering van de wet voor het onderwijs? De Nationale Onderwijsgids (NOG) interviewde Martin Boswijk, directeur van De Lelie. De Lelie is een school voor zeer moeilijk lerende kinderen en heeft drie locaties, twee in Harderwijk en één in Ermelo.

NOG: Kunt u aangeven wat er concreet gaat veranderen binnen uw organisatie als de plannen van het kabinet worden goedgekeurd door de Tweede Kamer? Wat verandert er voor de leerlingen en wat verandert er voor de docenten?

Martin Boswijk: Zoals de vlag er nu bij hangt is één ding zeker; er zal met minder geld meer moeten gebeuren. Los van het feit dat dit haast onmogelijk wordt om werkbaar te houden voor personeel, wordt er ècht onrecht gedaan aan leerlingen die echt aangewezen zijn op speciaal onderwijs.

Er zal een verdichting van de problematiek ontstaan. De moeilijkste leerlingen die het meest extra zorg nodig hebben zullen binnen onze scholen blijven. Maar er zullen wel meer leerlingen in één klas komen.

De leerkracht die verantwoordelijk is voor die klas zal het ook moeten doen met minder assistentie. Waar leerlingen allemaal een individueel plan hebben, en vaak ook één op één begeleiding nodig hebben, zal de leerkracht er vaak alleen voor komen te staan. Er zullen dus ook collega's ontslagen moeten worden.

En de leerlingen die vanuit het speciaal onderwijs in het regulier onderwijs terecht komen zonder expertise en middelen zullen het daar niet redden en mogelijk thuis komen te zitten. Ieder kind had toch recht op onderwijs?!...

NOG: Hoe staat u tegenover het concept passend onderwijs? Is het wel realistisch om zorgleerlingen binnen het reguliere onderwijs op te vangen?

Martin Boswijk: Passend onderwijs spreekt mij erg aan. Wat past het best. Wat is de beste plek voor een kind. Ik denk dat er zeker mogelijkheden zijn om zorgleerlingen binnen het reguliere onderwijs op te vangen, maar niet wanneer je hier vervolgens minder geld tegenover zet.

Passend onderwijs en de bezuinigingen worden vaak in één adem genoemd, maar dat is een misvatting. Passend onderwijs moet in het belang van kinderen zijn en niet ten koste van kinderen gaan!

NOG: Het kabinet moet bezuinigen en het is logisch dat alle onderdelen van de samenleving de broekriem moeten aantrekken. Is het daarom niet logisch dat ook het onderwijs een steentje moet bijdragen?

Martin Boswijk: Zeker. Ook binnen de onderwijssector zal gekeken moeten worden waar bezuinigd kan worden. Alleen kijk dan waar het kan en waar niet. Zoek naar creatieve oplossingen bij doelgroepen die dit aan kunnen. Prestatiebeloning is misschien bedoeld als kwaliteitsverbetering, maar de vraag is of het dit ook gaat opleveren.

Daar komt bij dat niemand er de dupe van wordt wanneer de prestatiebeloning niet door gaat. Leerlingen in het speciaal onderwijs, en zeker zeer moeilijk lerende kinderen, leerlingen met een vaak meervoudige beperking worden nu wel de dupe!

NOG: Tweede Kamerlid Ton Elias van de VVD was deze week erg kritisch over de stakingsdag van 6 maart aanstaande. Hij vindt dat de boodschap uit het onderwijs nu wel duidelijk is en dat leerlingen en ook ouders nu de dupe worden van de stakingsactie van leraren. Ook kiezen een aantal scholen en docenten er om die reden voor niet mee te doen. Waarom slaat Elias de plank mis volgens u?

Martin Boswijk: Velen van ons hebben bezwaren tegen staken. Persoonlijk heb ik nog nooit gestaakt omdat dit bijna altijd over cao-zaken gaat; salaris of vakanties. Wanneer je actie wilt voeren over dit soort zaken kan je dat ook op een andere manier doen.

Maar Ton Elias slaat de plank echt mis t.a.v. deze actie. Juìst in het belang van leerlingen èn ouders hebben wij ervoor gekozen om deze mogelijkheid aan te grijpen om een laatste noodkreet te laten horen. Niet voor ons zelf.

Ouders en leerlingen worden hier dan ook zeker niet de dupe van. In tegendeel, ze ondersteunen de actie van harte! En wat we in ieder geval bereikt hebben is dat er allerlei Kamervragen over gesteld worden. Hopelijk levert dat nog wat op...

NOG: Hoe is de stakingsdag georganiseerd binnen uw organisaties? Is er bijvoorbeeld opvang geregeld voor kinderen? Hoe reageren ouders op de actie?

Martin Boswijk: Wij hebben er voor gekozen om met alle scholen binnen onze organisatie mee te doen aan deze actie. We hebben zelf bussen geregeld om er collectief naar toe te kunnen gaan.

Ouders en leerlingen zijn daar tijdig over geïnformeerd en konden aangeven wanneer er echt een probleem ontstond rondom de opvang van leerlingen. Wanneer dit nodig was geweest zouden wij daar onze verantwoordelijkheid in nemen en voor opvang zorgen. De reacties van ouders en leerlingen waren hartverwarmend.

Tot slot: Wij willen graag kijken naar de mogelijkheden die onze leerlingen hebben, in plaats van naar de beperkingen. Op De Lelie komt ieder kind binnen eigen mogelijkheden tot bloei!

Helaas kunnen wij dit binnen de plannen van de huidige regering en Marja van Bijsterveldt niet meer waar maken. De toekomstmogelijkheden van onze leerlingen worden de nek om gedraaid. Ik ben verbijsterd...

© Nationale Onderwijsgids / Arend Jan Wonink