Alle leesbevordering ten spijt; in Nederland zijn er te veel jonge mensen die niet goed kunnen lezen en niet gemotiveerd zijn om een boek te pakken. En daarmee hebben we als land een serieus probleem.
Positief nieuws is dat het kabinet heeft aangegeven dat de neergaande lijn in leesvaardigheid en leesmotivatie van jongeren moet worden gekeerd met een Masterplan Basisvaardigheden en middelen om het leesonderwijs te versterken. Minister Wiersma publiceerde recent zijn plannen op hoofdlijnen. Focus op taal en rekenen is zijn devies, digitale geletterdheid en burgerschap volgen daarna. Het is een goede zaak dat daarvoor vanuit het Nationaal Programma Onderwijs en het Masterplan geld beschikbaar komt, zodat het onderwijs van po tot vo, ook samen met andere organisaties als bibliotheken, aan de slag kan.
Maar als we alleen focussen op de basisvaardigheden en het onderwijs, raakt het lezen voor je plezier verder in de marge. Want er is daarnaast een ander, meer verborgen probleem: de aarzelende lezers. De volwassenen en jongvolwassenen die wel zouden willen lezen, maar er niet de tijd en ruimte voor maken. Als we deze welwillende groep lezers en leesopvoeders kwijtraken, ontstaat op den duur een nog groter probleem. Als zij blijvend afhaken, raakt lezen als maatschappelijke en culturele activiteit steeds verder in de marge en wordt lezen iets wat je alleen voor het onderwijs moet leren. Maar lezen is zo veel meer…
Het belang van een levendige leescultuur, van verhalen lezen en delen, moet daarom meer voorop komen te staan. Mensen zijn verhalenvertellers, verhalen vormen de mens al eeuwenlang en ook nu. Rijke teksten en (kinder- en jeugd-)literatuur bieden een sterke basis om al lezend kennis te verwerven, leesvaardiger te worden ende wereld te verkennen. Vertel en deel daarom verhalen. Lezen #2 biedt daartoe weer volop inspiratie. Maak meer tijd voor lezen – thuis, in de kinderopvang, op school en op de lerarenopleidingen – en verander met mooie verhalen weifelende lezers in gretige lezers die kunnen én willen lezen met plezier.
Deze column is eerder verschenen in Lezen #2 (2022). Lezen is het tijdschrift over leesbevordering en literatuureducatie voor professionals die het leesbevorderingswerk dagelijks in de praktijk vormgeven, in de kinderopvang, op school, in de boekhandel en Bibliotheek. Meld u nu aan voor een gratis abonnement op Lezen via lezen.nl.
Op de hoogte blijven van de laatste onderzoeken en publicaties van Stichting Lezen? Meld u zich dan hier aan voor de nieuwsbrief van Stichting Lezen.
