De voorgenomen bezuinigingen van het nieuwe kabinet op het hoger onderwijs dwingen universiteiten al tot rigoureuze besparingsmaatregelen. Joost van Egmond van Trouw beschrijft de situatie in een recent artikel.
De Universiteit Twente is een van de instellingen die zware maatregelen neemt om het budget op orde te krijgen. Dit omvat een gedeeltelijke vacaturestop, het afschaffen van student-assistenten en het stoppen van externe inhuur. Bestuursvoorzitter Laurens van der Velde spreekt van een 'perfect storm' door de teruglopende interesse in technische vakken en de kabinetsmaatregelen.
Landelijke impact van de bezuinigingen
Niet alleen de Universiteit Twente, maar ook andere universiteiten in Nederland bereiden zich voor op moeilijke tijden. De Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), een belangrijke speler in de regio Eindhoven, verwacht eveneens zware gevolgen. Bestuursvoorzitter Robert-Jan Smits heeft vertrouwen in groei voor faculteiten die cruciaal zijn voor de halfgeleiderindustrie, dankzij een speciale overheidsreserve, maar voorspelt moeilijke tijden voor andere faculteiten. “De universiteiten zijn nerveus en onrustig,” aldus Smits.
Gevolgen voor onderzoek en internationalisering
De bezuinigingen treffen de universiteiten op meerdere fronten. Er wordt gesneden in onderzoekssubsidies, financiering van hervormingen en het aantal internationale studenten. Dit laatste is een bijzonder zorgwekkend punt voor de technische universiteiten die afhankelijk zijn van buitenlands talent. In Twente vrezen ze voor de instroom van internationale studenten, wat essentieel is om sommige opleidingen levensvatbaar te houden.
Reacties uit de academische wereld
Jouke de Vries, voorzitter van het college van bestuur van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), beschouwt de bezuinigingen als ‘dramatisch voor de hoger onderwijssector’. Hij benadrukt de omvang van de bezuinigingen door te stellen dat het equivalent van het sluiten van een universiteit zou zijn. Dit weerspiegelt de ernst van de situatie volgens hem: “Voer je dit door zoals het nu wordt aangekondigd, dan kom je er niet meer met de kaasschaaf.”
Lange termijn zorgen
De gevolgen van deze bezuinigingen zijn aanzienlijk voor de academische wereld en de toekomst van kennisontwikkeling in Nederland. Smits van de TU/e waarschuwt dat het land op termijn de prijs zal betalen voor deze keuzes. “Kennis is de enige grondstof die we nog hebben in dit land. Onvoorstelbaar jammer hoe we daar nu mee omgaan. Dat zal ons vroeg of laat gaan opbreken.”
De aankomende jaren zullen cruciaal zijn voor de Nederlandse universiteiten, die moeten balanceren tussen het behouden van kwaliteit in onderwijs en onderzoek en het voldoen aan de bezuinigingsdoelstellingen van het nieuwe kabinet.
Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer