Weet je nog dat je vroeger op de middelbare school dingen moest leren waarvan je toen dacht: maar waarom? Dat gevoel hebben jongeren nu nog steeds, weet ik onder andere van mijn eigen kinderen. Het is natuurlijk belangrijk dat je het nut ergens van inziet, want denk maar niet dat het je dan bijblijft of dat je er een carrière in zoekt. Toch is dat niet de schuld van de leerling zelf, maar meer van de manier waarop het wordt aangeboden. Alleen de stelling van Pythagoras leren voelt heel nuttig, tot je laat zien dat het onmisbare wiskunde is als je een brug of huis wilt bouwen zonder dat het instort. Het gaat natuurlijk nog meer leven als een professionele architect dat uitlegt in de klas of tijdens een bedrijfsbezoek. En dan kan hij meteen uitleggen dat een architectenbureau naast technisch talent nog veel meer soorten talenten nodig heeft om die brug ook daadwerkelijk te bouwen.
Dat is precies wat we doen met Vakkanjers: techniek in context zetten. Vakkanjers is een landelijk programma van Jet-Net & TechNet dat voortkomt uit een initiatief van de technische sectoren om de instroom van goed opgeleide vakmensen te stimuleren. Met Vakkanjers werken scholen en bedrijven samen aan het verbeteren van de technische vaardigheden én aan de persoonlijke ontwikkeling van de jonge deelnemers. In groepjes gaan leerlingen aan de slag met een ontwerp challenge van een nationale organisatie, dit jaar het oplossen van wereldwijde mens-dier conflicten voor het Wereld Natuur Fonds. De landelijke finale is op komst en omdat we dat dit jaar wederom online doen, gaan we het land door om de presentatievideo’s van de deelnemende groepen op te nemen. Dan zie je dat Vakkanjers doet wat het belooft: theoretisch aangeleerde vaardigheden in de praktijk brengen.
Want om zo’n ontwerp tot een succes te maken, heb je veel verschillende vaardigheden nodig. Groepjes moeten samenwerken, conflicten oplossen, goed communiceren, presenteren, planning in de gaten houden. Al dit soort 21 eeuwse vaardigheden krijgen ze wel aangereikt op school, maar bij Vakkanjers moet je het echt doen. Hierdoor ontdekken ook minder technische leerlingen dat hun talenten ook goed van pas komen in het technische veld. Ik heb meerdere keren gehoord dat leerlingen echt verrast zijn, juist van de leerlingen voor wie techniek niet vanzelfsprekend is. Sterker nog: die komen vaak met verrassende oplossingen, omdat ze ongeremd outside the box denken.
Daar gaat het om: talenten stimuleren. Jongeren in staat stellen om op basis van correcte informatie een goede toekomstkeuze te laten maken. Dat is lang nog niet zo vanzelfsprekend als we denken. Ik ben zelf technisch geschoold en ik heb nu een zoon die naar de TU gaat. Dat heeft hij met de paplepel ingegoten gekregen, maar wie weet was hij ook een fantastische advocaat geweest, alleen heeft hij daar geen beeld bij. Het gaat erom dat we de juiste tools aanreiken om deze jonge mensen de goede weg op te helpen. Ze een beeld te geven van een mogelijke toekomst. Laat leerlingen zien en ervaren dat iedereen over problemen als klimaatverandering, energietransitie en plastic soep kan nadenken. Boyan Slat was pas eerstejaars student, maar zag gewoon een probleem waar hij een oplossing voor wilde en zo verzamelde hij allerlei verschillende talenten om zich heen die dat met hem wilden doen.
Dus stimuleer al die talenten. Haal regionale bedrijven de klas in, regel gastlessen van technische ouders, ga naar een Career Day met je klas. Laat ze de echte wereld zien waar ze later in komen te werken en laat ze ontdekken wat hun plek daarin kan zijn. Wie weet hebben zij een plek in de technische wereld die ze voorheen niet eens kenden. Context geven aan de techniek zoals we doen bij Vakkanjers, ik geloof er heilig in dat je dan zelfs de meest ongemotiveerde jongere kan triggeren met de stelling van Pythagoras.
Volgend schooljaar gaan de Vakkanjers aan de slag met de challenge In het licht van Vincent. Ga voor meer informatie of deelnemen naar www.vakkanjers.nl/challenges/vincent
