Nederlandse openbare bibliotheken hebben in 2016 in totaal 2,8 miljoen e-books uitgeleend via de online Bibliotheek. Dit is een toename van 74 procent ten opzichte van 2015. E-books beslaan een klein, maar groeiend deel van het totaal aantal uitleningen. De uitleen van fysieke boeken is sinds het einde van de jaren tachtig met meer dan de helft afgenomen. Dat blijkt uit onderzoek van de Koninklijke Bibliotheek en het CBS, zo meldt CBS.
De uitleen van jeugdtitels via de online Bibliotheek steeg in 2016 naar 274 duizend, dat is ruim 90 procent meer dan het jaar ervoor. Die van e-books voor volwassenen nam met 73 procent toe tot ruim 2,5 miljoen. De online VakantieBieb was in 2016 daarentegen minder populair dan het jaar ervoor. Het gebruik van e-books via dit kanaal daalde met 15 procent tot 1,9 miljoen. Naast e-books biedt de online Bibliotheek ook andere digitale producten. In 2016 werden 12 duizend online cursussen gevolgd en 338 duizend luisterboeken gedownload via de LuisterBieb.
Het aantal bibliotheekleden met een gebruikersaccount voor de online Bibliotheek is in 2016 toegenomen tot 344 duizend. Van hen hebben zes op de tien in 2016 actief gebruikgemaakt van het aanbod van de online Bibliotheek. Dit komt neer op 5,5 procent van de 3,7 miljoen bibliotheekleden. Het aantal uitleningen van e-books neemt snel toe maar steekt nog schril af tegen de ruim 68 miljoen uitleningen van fysieke boeken door de openbare bibliotheken of de ruim 40 miljoen verkochte fysieke boeken en e-books.
Het aantal uitleningen van fysieke boeken is sinds het einde van de jaren tachtig met 100 miljoen afgenomen en daarmee meer dan gehalveerd. Deze ontwikkeling moet in het licht gezien worden van de veranderingen in de tijdsbesteding. Uit het vijfjaarlijkse tijdsbestedingsonderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat het lezen van gedrukte media sinds begin jaren negentig aan populariteit inboet. In dezelfde periode nam het gebruik van computer en internet toe.
De afname van het aantal uitleningen is zowel zichtbaar onder boeken voor volwassenen als onder jeugdboeken. De uitleen van boeken aan volwassenen daalde het sterkst. Dit hangt mede samen met de groei van het aantal jongeren dat lid is geworden van de bibliotheek. Sinds 2005 is er sprake van een toename van het aantal jeugdleden. Met een gratis lidmaatschap voor jongeren, campagnes als BoekStart en de Bibliotheek op school, wordt het bibliotheeklidmaatschap voor deze doelgroep aantrekkelijk gemaakt en onder de aandacht gebracht van kinderen en hun ouders.
In de nieuwe bibliotheekwet die op 1 januari 2015 is ingevoerd, is een brede maatschappelijke rol voor openbare bibliotheken vastgelegd. Om bij te dragen aan de persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling van de bevolking, wordt van bibliotheken verwacht dat zij ook activiteiten organiseren op het gebied van Leesbevordering, Educatie, Kennis & Informatie, Kunst & Cultuur en Ontmoeting & Debat. In 2016 werden door de bibliotheken 97 duizend activiteiten georganiseerd.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
