Meer dan de helft van de Nederlanders onder de 67 jaar is nauwelijks op de hoogte van de veranderingen in de nieuwe Pensioenwet die een jaar geleden van kracht werd. Dit blijkt uit de tweede pensioenpeiling van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Volgens Nibud-directeur Arjan Vliegenthart is het essentieel dat zowel de overheid als de pensioensector vol inzetten op voorlichting, vooral voor doelgroepen die nu het minst geïnformeerd zijn. Dit meldt Nibud.
Met name jongvolwassenen, vrouwen en (v)mbo-opgeleiden zijn minder goed op de hoogte van de nieuwe pensioenregels. Waar bijna 85 procent van de ouderen aangeeft bekend te zijn met de veranderingen, is dit percentage bij jongvolwassenen nog geen 60 procent. Er is ook een significant verschil tussen mannen (78 procent) en vrouwen (66 procent), evenals tussen (v)mbo-opgeleiden en hbo- en wo-opgeleiden, waarbij ruim driekwart van de laatste groep weet van het nieuwe pensioenstelsel.
Onbekendheid over specifieke veranderingen
Hoewel 72 procent van de respondenten aangeeft te weten dat er veranderingen zijn rond het pensioen, kan bijna de helft van hen niet benoemen wat de belangrijkste verandering is. De meest genoemde veranderingen zijn individuelere pensioenen, onzekere pensioenuitkeringen, en wijzigingen in de AOW- en pensioenleeftijd. Slechts een kwart van de respondenten heeft zich verdiept in het nieuwe stelsel, terwijl een derde aangeeft dit nog te willen doen.
Toegenomen verantwoordelijkheid
Bijna driekwart van de ondervraagden verwacht in de toekomst niet anders met hun pensioen om te gaan dan nu. Pensioenonderzoeker Michael Visser vindt dit zorgwekkend, omdat in het nieuwe stelsel de risico's explicieter bij de pensioendeelnemers liggen. Dit vraagt om meer verantwoordelijkheid en frequenter inzicht in de eigen pensioenopbouw, vooral bij veranderingen zoals een nieuwe baan of zelfstandig ondernemerschap.
Keuzevrijheid en variabele pensioenuitkeringen
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft vastgesteld dat de meerderheid van de pensioengerechtigden op termijn een variabele pensioenuitkering krijgt. Veel mensen zouden echter liever kiezen of hun pensioen vast of variabel wordt, waarbij lagere inkomens vaak de voorkeur geven aan een vast pensioen. Een meerderheid van de respondenten wil zelf kunnen bepalen of ze overstappen naar het nieuwe stelsel.
Begeleiding bij pensioenkeuzes
Er wordt veel verwacht van pensioenuitvoerders en werkgevers als het gaat om begeleiding bij pensioenkeuzes. Mijnpensioenoverzicht.nl wordt het vaakst genoemd als organisatie voor begeleiding, ondanks dat deze website geen wettelijke rol heeft in keuzebegeleiding. Het Nibud ziet kansen om via deze website mensen naar de juiste hulpbronnen te verwijzen.
Bedrag ineens
Een van de opties in het nieuwe stelsel is de mogelijkheid om aan het begin van het pensioen een groter bedrag ineens op te nemen. Het Nibud heeft de politiek eerder opgeroepen om snel duidelijkheid te bieden over deze regeling en deze eerlijker te maken voor lagere inkomens. Deze keuze kan namelijk grote gevolgen hebben voor bijvoorbeeld het recht op toeslagen. Directeur Vliegenthart benadrukt het belang van onafhankelijk en deskundig advies zodra deze optie definitief wordt.
De Nibud-peiling toont aan dat er nog veel werk aan de winkel is om Nederlanders goed te informeren over hun pensioen en de mogelijkheden binnen het nieuwe stelsel. Het is cruciaal dat zowel de overheid als pensioenuitvoerders en werkgevers hier actief aan bijdragen.
Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer
