Ook in coronatijd blijft de Onderwijsraad nadenken over de ontwikkelingen in het onderwijs op de lange termijn. Op verzoek van de Tweede Kamer werkt de Onderwijsraad aan een advies over de onderwijstijd van leraren en leerlingen in het primair onderwijs. Hoe kan onderwijstijd ingericht worden om goed onderwijs te realiseren en tegelijkertijd de werkdruk van leraren te beheersen? Dit meldt de Onderwijsraad.
Hoge werkdruk en afnemende onderwijskwaliteit
Veel leraren in het primair onderwijs ervaren een hoge werkdruk. De hoge werkdruk heeft ingrijpende gevolgen. Een aanzienlijk aantal leraren krijgt te maken met een burn-out. Veel leraren verlaten het vakgebied binnen vijf jaar. Daarnaast zijn er zowel nationaal als internationaal diverse signalen dat de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs onder druk staat.
Minimumnorm, met alle ruimte daarbinnen
Basisschoolleerlingen volgen in acht aaneengesloten schooljaren ten minste 7.520 lesuren. Naast enkele verplichte vakantieweken mogen scholen zelf hun schooltijden, lesrooster en pauzetijden bepalen. Dit betekent ook dat zij kunnen bepalen hoe lang afzonderlijke lessen duren. En hoeveel tijd ze aan de diverse vakken besteden. Scholen verschillen in welke schooltijden zij hanteren, en in hoe zij de beschikbare uren verdelen over de leerjaren en vakken. Andere Europese landen kennen veelal lagere urennormen, soms met vergelijkbare – of zelfs hogere – leerprestaties.
Onderwijstijd is meer dan alleen lesuren
Onderwijstijd is niet alleen een vraagstuk van de hoogte en invulling van een wettelijke urennorm. Het gaat ook over de tijd die leraren aan de voorbereiding van hun lessen besteden, de tijd die leerlingen samen doorbrengen en over de ‘opvangfunctie’ van scholen voor werkende ouders.
Het advies dat de Onderwijsraad op verzoek van de Tweede kamer voorbereidt gaat over de vraag hoe onderwijstijd ingericht kan worden om goed onderwijs te realiseren en tegelijkertijd de werkdruk van leraren te beheersen. Wat betekent dat voor de schooltijden van scholen, de werkweek van leraren, en de lesweek van leerlingen? En voor de uitoefening van het beroep van leraar primair onderwijs? Welke knelpunten zijn er in de organisatie van het onderwijs en de cultuur binnen scholen? Wat kunnen schoolleiders en schoolbesturen hierin betekenen? En wat moet de overheid doen?
Het advies gaat over het primair onderwijs en verschijnt naar verwachting in december 2020. De raad maakt bij de voorbereiding van dit advies gebruik van de deskundigheid van twee externe commissieleden: mevrouw Daisy Mertens, leraar basisonderwijs en de heer Arnold Jonk, bestuurder in het primair onderwijs.
Denk mee
De Onderwijsraad biedt iedereen de kans om mee te denken over het onderwerp. Voorbeelden, analyses en suggesties zijn van harte welkom. Die informatie wordt gebruikt om tot een afgewogen advies te komen.
U kunt uw reactie sturen naar onderwijstijd@onderwijsraad.nl. Reageren is mogelijk tot 1 september 2020
Door: Nationale Onderwijsgids
