De sociale wetenschappen hebben zich in de laatste decennia ontwikkeld tot solution generating sciences. Dit blijkt uit het Sectorplan Sociale Wetenschappen, dat op maandag 27 oktober is overhandigd aan minister Bussemaker van Onderwijs. De maatschappelijke en economische waarde en impact van de sociale wetenschappen zijn hoog. Dit is een van de belangrijkste conclusies in het rapport van de onafhankelijke Commissie Sectorplan Sociale Wetenschappen, onder voorzitterschap van Paul Schnabel.
De sociale wetenschappen zijn bij uitstek verbonden met maatschappelijke (beleids)vraagstukken, bijvoorbeeld als het gaat om (geestelijke) gezondheidszorg, arbeidsmarkt, milieu, wonen, politiek en burgerschap. Daarmee leveren de sociale wetenschappen een essentiële en hoogwaardige bijdrage aan de ‘lerende economie’ in Nederland. Het Sectorplan Sociale Wetenschappen dient onder meer als achtergronddocument voor de Wetenschapsvisie van het Ministerie van Onderwijs, die binnenkort verschijnt.
Het sociaalwetenschappelijk onderzoek in Nederland is in internationaal perspectief van uitstekende kwaliteit, zo blijkt uit het rapport. Ook staat Nederland bekend om de goede resultaten in onderzoek dat is gefinancierd binnen de Kaderprogramma's van de Europese Commissie.
Zo’n twintig procent van de totale Nederlandse studentenpopulatie volgt een sociaalwetenschappelijke opleiding. Afgestudeerden zijn breed inzetbaar met een goed arbeidsperspectief. Door het groeiend aantal studenten is de druk op het onderwijs de laatste jaren echter toegenomen. Dit effect wordt verder versterkt door de lage bekostigingsfactor en de systematische achteruitgang in de overheidsfinanciering per student. Dit gaat ten koste van de tijd van het wetenschappelijk personeel voor onderzoekstaken, waardoor ook de druk op het onderzoek toeneemt.
Om ervoor te zorgen dat de sector sociale wetenschappen ook in de toekomst zijn belangrijke rol kan blijven vervullen, doet de commissie een aantal aanbevelingen. Zo pleit de commissie voor het behoud van de verwevenheid van onderwijs en onderzoek, en voor een bekostigingssystematiek die deze verwevenheid mogelijk maakt. Daarnaast dringt zij aan op versterking van de manier waarop de sociale wetenschappen zich organiseren om zo de bestuurlijke slagkracht in te vergroten. De commissie adviseert bovendien de inrichting van een talentprogramma voor jonge onderzoekers en om de huidige klinische masters selectief en tweejarig te maken.
© Nationale Onderwijsgids
