Het eerste logboekbericht in het leerlingvolgsysteem magister is bij de meeste leerlingen de welbekende ‘Warme Overdracht’. Een term waar ikzelf van gruwel (alsof je bij de bakker bent en een vers croissantje uit de oven krijgt – werken wij niet met kinderen?).
Afijn, de warme overdracht – ik vind het altijd een moment van bezinning. Ik lees de berichten trouw, want ik wil weten wat mijn leerlingen nodig hebben. Waar komen ze vandaan? Wat weet de leerkracht van groep 8 over hen te vertellen? En hoe goed kent hun leerkracht ze? Vind ik ook altijd wel een interessante.
Ik ken collega’s die heel stellig zijn: ‘De warme overdracht? Nee, lees ik nooit. Ik wil een kind een nieuwe start geven en niet bevooroordeeld zijn.’ Tja, jeetje. Ook zo’n kern van waarheid. Ben ik dan bevooroordeeld? Ikzelf geloof van niet. Immers, ik heb het beste met de leerlingen voor en wil ze het gevoel geven dat ze gezien worden. Iedereen mag er zijn en iedereen heeft verschillende behoeften en ik als docent wil daar zo goed als mogelijk aan voldoen.
Zou een Pygmalion-effect** daar kunnen ontstaan? In die warme overdracht? Is de warme overdracht een self-fulfilling prophecy?
En ook: wat zegt het over mij dat ik deze mening heb? En wat zegt het over die collega’s die een andere mening toedoen? Reflectie alom dus. De warme overdracht laat mij niet koud.
Sterker nog, ik ‘doe’ er zelf ook aan mee, want ook ik ga basisscholen af om met de juf of meester van groep 8 om de tafel te zitten om me bij te laten praten over hun leerlingen die binnenkort met verwachtingsvolle blikken hun entree maken in het VO. Er wordt gesproken over de werkhouding, het sociaal-emotionele aspect, waar nodig over de thuissituatie en natuurlijk komt het LVS aan bod – inclusief de o zo gevreesde CITO waar niet alleen sommige leerlingen, maar ook leerkrachten van in de kramp kunnen schieten.
Na zo’n gesprek mag ik de gegevens verwerken in magister. Even in een het format gieten, zodat het voor iedereen ‘lekker overzichtelijk’ is (eens hoor. Hartstikke mee eens, want: ik heb ooit in een warme overdracht geschreven dat leerling M. op een woonwagenkamp woont en dat moeder vooral de kar trekt. Gelukkig wees collega F. mij daar twee jaar na dato op #beginnersfout).
Ik zou deze blog heel graag willen afsluiten met een happy end. Dat het met Tim goed gekomen is en dat hij zijn diploma heeft mogen halen en ik deze aan hem heb mogen overhandigen. Helaas… Tim moest van school wegens zijn gedrag en daaruit voortvloeiende slechte resultaten. Het passend onderwijs was niet passend genoeg voor Tim.
* Namen in deze blog zijn gefingeerd
**De theorie van het Pygmalion-effect gaat ervan uit dat iemand beter presteert wanneer er hogere verwachtingen van hem of haar zijn
Patricia heeft zowel ervaring in het po als in het vo. Eerder gaf zij Nederlands, CKV, Drama en SoVa-trainingen en was zij taalbeleidsadviseur. Vanaf schooljaar 2018-2019 geeft zij Nederlands op een kleine mavo en zal zij starten met de pre-master Pedagogische Wetenschappen om daarna Onderwijswetenschappen te gaan studeren.
© Nationale Onderwijsgids / Patricia van Luyken-van der Werff
