De Staat van Onderwijs schetst een weinig positief beeld van het lezen in het Nederlandse onderwijs. Het PISA-onderzoek (2019) waaraan de Inspectie refereert, haalde al eerder het nieuws. Voor Stichting Lezen is de doorgaande leeslijn al jaren uitgangspunt van leesbevorderingsbeleid, maar dit inspectierapport maakt duidelijk dat daar binnen het onderwijs onvoldoende invulling aan kan worden gegeven. Stichting Lezen stelt dat het de hoogste tijd werk te maken van het leesoffensief, willen we deze neergaande leesontwikkeling stoppen. Dit meldt Stichting Lezen.
Wat het inspectierapport zichtbaar maakt en benadrukt is dat lezen in alle onderwijssectoren een uitdaging is. De Inspectie constateert dat expliciete aandacht in het curriculum voor leesonderwijs en een doorgaande lijn tussen de onderwijssectoren nodig zijn om de leerlingen voldoende te kwalificeren voor deelname op de arbeidsmarkt en in de maatschappij.
Van de basisschoolleerlingen verlaat 98 procent het onderwijs met het fundamenteel leesniveau, 78 procent haalt het streefniveau, maar het aantal excellente lezers daalt. Tussen 2003 en 2019 is het aandeel 15-jarigen dat de OESO als zodanig laaggeletterd beschouwt dat zij niet voldoende kunnen meekomen in de maatschappij toegenomen van 11 naar 24 procent. Daarnaast nemen de motivatie om te lezen en het leesplezier bij leerlingen af.
Sterke infrastructuur leesmotivatie en leesvaardigheid
Gerlien van Dalen, directeur van Stichting Lezen: “Stichting Lezen maakt zich zorgen over de constateringen van de onderwijsinspectie ten aanzien van de ontwikkeling van het Nederlandse leesonderwijs: er is sprake van zowel een toename van potentieel laaggeletterden als een afname van excellente lezers.
De ministers van Onderwijs en Cultuur hebben naar aanleiding van het advies LEES! van de Onderwijsraad en de Raad voor Cultuur een leesoffensief aangekondigd. Lezen ingebed in het curriculum is daar een onderdeel van. Stichting Lezen werkt mee aan een sterke infrastructuur voor het tot stand brengen van leesmotivatie en leesvaardigheid.
Met onder andere de programma’s BoekStart en de Bibliotheek op school, die op meer dan 5.500 kinderdagverblijven en scholen uitgevoerd worden, zette we ons er onverminderd voor in dat kinderen en jongeren kunnen, willen en blijven lezen. Op 27 mei publiceren we de herziening van ons beleidsrapport De doorgaande leeslijn. We verwachten dat we daarmee een impuls kunnen geven aan het leesoffensief. Laten we onze toekomstige generaties een basis voor het leven meegeven.”
De Leescoalitie
De Leescoalitie die zich sterk maakt voor een geletterd Nederland wil graag in gesprek met de Inspectie en andere betrokkenen. Gegeven de coronacrisis, zal dit op een later moment plaatsvinden.
De Leescoalitie bestaat uit Stichting Lezen, de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek, Stichting Lezen en Schrijven, het Literatuurmuseum/ Kinderboekenmuseum, de bibliotheken (de Koninklijke Bibliotheek en Vereniging van Openbare Bibliotheken en het Nederlands Letterenfonds.
Door: Nationale Onderwijsgids
