FNV stapt af van de eis van dit jaar van een loonsverhoging van drie procent. Voor modale jaarinkomens van dertigduizend euro bruto, verschilt de looneis voor volgend jaar nauwelijks met die van dit jaar. Maar door niet van percentages, maar van vaste bedragen uit te gaan, is de percentuele stijging hoger voor mensen die onder die gemiddelde inkomensgrens zitten.

Werknemers die meer verdienen, krijgen juist minder opslag in verhouding tot hun salaris. Op die manier wil FNV tegenwicht bieden aan de 'groeiende ongelijkheid' op de arbeidsmarkt. FNV wil sectoren wel ruimte geven om tot een loonsverhoging te komen door deels in vaste bedragen en deels in procenten opslag af te spreken. Dit jaar deden vakbonden dat al bij staalproductent Tata Steel en vervoerbedrijf GVB.

FNV bracht, naast de nieuwe looneis, nog een aantal andere nieuwe aandachtspunten voor cao-onderhandelingen naar buiten. De vakcentrale wil payroll- en uitzendkrachten zo veel mogelijk in vaste dienst krijgen bij opdrachtgevers, om hen zo meer baanzekerheid te bieden. Daarnaast moet werk beter worden verdeeld tussen jong en oud, om de jeugdwerkloosheid terug te dringen, vindt FNV.

Meer lonen leiden uiteindelijk tot meer koopkracht en meer werkgelegenheid en uiteindelijk tot economische groei. Wie meer geld heeft, betaalt immers meer belasting en consumeert meer, redeneert FNV.

Ook CNV bracht maandag een arbeidsvoorwaardennota voor komend jaar naar buiten. De bond wil de focus onder meer leggen op scholingsbudgetten en het repareren van de opbouw en lengte van de WW.

Ook de lonen moeten substantieel omhoog, vindt de vakcentrale van christelijke signatuur. "Het economisch herstel rechtvaardigt een loonvraag die ruim boven inflatieniveau uitkomt", aldus CNV-voorman Maurice Limmen in een verklaring. Een vast percentage of bedrag wil de bond daarbij niet noemen, omdat niet alle sectoren evenveel profiteren van het economisch herstel. "De concrete uitwerking hiervan is een zaak voor de cao-tafel", aldus Limmen.

Bij FNV wordt het definitieve arbeidsvoorwaardenbeleid voor volgend jaar bepaald in november, na overleg binnen de verschillende sectoren. CNV komt in december met definitieve plannen.

Werkgeversorganisatie VNO-NCW laat maandag weten de eis van FNV te hoog te vinden. "Zeker in deze tijd", zegt een woordvoerder maandag in een eerste reactie. "Wat dat betreft heeft CNV een realistischer kijk door geen vast bedrag te noemen. Er zijn nu eenmaal grote verschillen tussen sectoren."