Het is van groot belang dat conservatoria meer aandacht besteden aan de gezondheid van hun studenten. Dat concludeert Vera Baadjou, promovenda aan de Universiteit Maastricht. 67 procent van de conservatoriumstudenten ondervindt klachten gerelateerd aan het veelvuldig musiceren. Ruim de helft ervaart hierdoor beperkingen bij het bespelen van een instrument. In veel gevallen zorgen de klachten voor een verminderde kwaliteit van leven. Dit meldt de Universiteit Maastricht.
Pijn, stijfheid of tintelingen in spieren en gewrichten zijn bij musici vaak een financieel en sociaal taboe. Professionele musici werken vaak op freelancebasis en kunnen het zich hierdoor niet veroorloven om zich ziek te melden. Ook de sociale normen in de muziekwereld zijn strikt. Relatief simpele maatregelen zoals de repetities verkorten, of meer pauzes invoeren, stranden daarom vaak op verzet. Baadjou pleit dan ook voor meer betrokkenheid van conservatoria bij de gezondheid van hun studenten en het doorbreken van het taboe rondom aan instrumentspel gerelateerde klachten in de muziekwereld. Bewustwording is volgens haar een belangrijke stap.
“Conservatoriumstudenten oefenen minimaal 4 uur per dag”, zo vertelt Baadjou. Er zijn uitschieters: studenten die maar liefst 8 uur per dag oefenen zijn er ook. Musiceren is topsport, maar dat wordt vaak niet ingezien of erkend. Professionele muzikanten zitten tijdens repetities urenlang in dezelfde houding. Niet gek dat spier- en gewrichtsklachten vaak voorkomen. De Maastrichtse onderzoekster noemt het hoge aantal conservatoriumstudenten met klachten verontrustend. "Niet in de laatste plaats omdat zij pas aan het begin van hun loopbaan staan.
Baadjou’s onderzoek richt zich op de preventie van klachten bij musici. Er zijn aanwijzingen dat houding een belangrijke rol speelt in het voorkomen van deze klachten. De revalidatiearts in opleiding deed onderzoek onder 170 studenten van vijf conservatoria in Nederland. Haar studie verschafte geen definitieve oplossing, maar toont wel aan dat houding, psychosociale educatie en beweging mogelijk een gunstig effect hebben. Ook het leren omgaan met angst en stress zou kunnen helpen tegen de klachten. Daarnaast blijkt dat meer aandacht voor gezondheid op conservatoria door de studenten positief wordt beoordeeld.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
