Binnen het programma Schoolmaaltijden hebben scholen twee keuzes: of de school biedt zelf een ontbijt/lunch aan of er wordt een boodschappenkaart aan de ouders uitgegeven. Dat laatste gaat via het Rode Kruis en ouders kunnen dan zelf hun boodschappen in huis halen. Daar heeft OBS de Sterrensteen niet voor gekozen. “Wij halen alles zelf in huis, omdat dat een dubbele werking heeft.” Daarmee doelt Bolhuis op een ouder met een vrijwilligersvergoeding die vanuit de school iedere ochtend broodjes klaarmaakt.

De vader in kwestie zorgt dat ervoor dat er vijf dagen in de week lekkere broodjes en groentes klaarstaan waar alle kinderen van mogen pakken. “Deze vader doet dit met ontzettend veel passie en hij kijkt ook echt naar wat er nodig is en of hij nog iets extra’s kan leveren.” 

De vrijwilliger organiseert alles zelf. Hij verdient daarbij een vrijwilligersvergoeding van 5 euro en hij krijgt boodschappengeld voor een week. Daarvan doet hij de boodschappen. “In gezamenlijk overleg bedenken we hoe we het ontbijt zo goed mogelijk kunnen faciliteren.”

Al zeven jaar ontbijt verzorgen

OBS de Sterrensteen telt 210 leerlingen. De school verzorgt al zeven jaar het ontbijt. Eerst met subsidie van de gemeente Groningen en nu dan vanuit het Jeugdeducatiefonds. 

'Ontbijt is het allerbelangrijkste onderdeel van de dag' 

Ieder kind mag ook wat pakken van de tafels, want de school vindt goed ontbijten erg belangrijk. Daarmee kan je de dag goed starten en de lessen beter begrijpen. “Dat is voor ieder kind, want je hebt kinderen die het misschien niet hebben, maar zijn ook kinderen die gewoon niet ontbijten.” Zelfs ouders pakken af en toe een broodje en dat is ook helemaal niet erg.

Gezonde School

OBS de Sterrensteen heeft het predicaat Gezonde School ontvangen. Met dit ontbijt kan de school ook een beetje bijsturen op gezonde voeding. “Er ligt ook alleen maar gezond beleg”, aldus Bouma. Zo kunnen de kinderen geen chocoladehagel op hun brood krijgen, maar zit er wel kaas of (halal)vlees op. En groente en fruit liggen er ook naast.

Er zijn weleens kinderen geweest die vroegen om hagelslag, maar dat komt de school niet in. “Als er bijvoorbeeld veel broodjes met kaas overblijven, dan kijken we wel naar wat er anders zou kunnen.” Zo heeft de school ook weleens op woensdag een krentenbol klaargelegd voor de leerlingen. “Een krentenbol is eigenlijk niet zo gezond, maar we zoeken wel naar variaties. Maar wit brood komt hier sowieso niet naar binnen.”

Groente ligt naast de broodjes, fruit krijgen de klassen zelf drie keer in de week. Drinken zoals melk of karnemelk zit er niet bij. “Wij kiezen er bewust voor om hier niet aan te beginnen. Want wij denken dat dit niet opgaat en dan blijven wij ermee zitten.” De school geeft als advies om vooral water te drinken of drankjes op basis van water. “Limonade is ook wel oké, maar geen appelsap bijvoorbeeld. We gaan niet in alle lunchbakjes van de kinderen kijken hoor, maar als we zien dat iemand een pakje chocolademelk bij zich heeft, dan zeggen we wel dat ze beter water kunnen drinken. En dan gaat het pakje weer terug de tas in.”  Omdat je water overal kan pakken, liggen er dus geen pakjes drinken bij de broodjes.

Ontbijt én lunch

De naam Schoolontbijt doet vermoeden dat het alleen om het ontbijt gaat, maar er ligt bij OBS de Sterrensteen genoeg om er ook tijdens de lunch mee te doen. “Het staat de hele dag voor de leerlingen klaar, maar het wordt niet bijgevuld. Het wordt aangepast naar wat er gebruikt wordt.” 

Sommige kinderen vullen ’s ochtends hun broodtrommeltje al voor de hele dag, andere kinderen komen specifiek voor de lunch. “En sommige kinderen willen ook graag nog even iets extra’s eten. Wie zin heeft in een broodje, die pakt er gewoon eentje.”

Met een lege maag naar school

Waarom het Programma Schoolontbijt in het leven is geroepen moge duidelijk zijn. Veel kinderen komen met een lege maag naar school. Is dat op deze school in Groningen ook het geval? Bolhuis is ervan overtuigd dat er wel kinderen met een lege maag op school komen, maar ze kan het niet hard maken. “We staan niet bij de voordeur ernaar te vragen.”  Directeur Bouma weet dat dit zeker het geval is, omdat hij weleens kinderen bij de schooldeur heeft gehad die eerst nog ontbijt moesten kopen voordat ze naar school gingen.

“Dat vertelt ons als school dat er mensen zijn die dit thuis niet op orde hebben. Als je wat ouder bent dan krijg je misschien twee euro vanuit huis mee. Maar als je wat jonger bent, laten ouders het misschien erbij zitten.” Bolhuis geeft aan dat er ook een groep ouders is die het behoorlijk zwaar heeft. “Zorgen over de financiële middelen of ze hebben een rugzakje. En dan moet je daarnaast ook nog zorgen dat je kind brood krijgt. Voor sommige ouders zijn de zorgen te groot en dan wordt alles veel te ingewikkeld.”

Directeur Bouma vult aan dat sommige ouders het al heel moeilijk vinden om de kinderen op tijd op school te krijgen. “We willen met het ontbijt ouders ontzorgen, zodat ze zich kunnen richten op hun eigen grotere problemen en dat kinderen daar niet de dupe van worden.”

Ouders en kinderen zeer positief 

Ouders staan er heel positief tegenover dat de school het ontbijt aanbiedt. “Er zijn altijd ouders die geen broodje pakken omdat ze aangeven het wel te kunnen betalen, maar de meeste ouders zijn heel positief omdat dit ze ontzorgt.” Ook de kinderen vinden het totaal niet raar. “Ze groeien hier ook mee op, omdat we hier al zeven jaar mee bezig zijn.”

De schoolmaaltijden zijn echt geïntegreerd in de school, want hoe langer je ze aanbiedt hoe normaler het wordt. OBS de Sterrensteen is dan ook erg blij dat het kabinet doorgaat met het steunen van de Schoolmaaltijden en ze blijven zelf ook, zolang het kan, doorgaan met het aanbieden ervan. “Het hoort ook gewoon bij de school.”

Door: Nationale Onderwijsgids / Femke van Arendonk
Beeld: Mathijs Bouma, eigen foto