Judith Tielen: ‘Als de vaccinatiegraad te laag is, mogen niet-gevaccineerde kinderen niet naar de kinderopvang’

Alleen dreumesen en peuters toegang geven tot de kinderopvang als ze gevaccineerd zijn. VVD en D66 komen met dit initiatief, maar alleen bij hoge nood. Dat wil zeggen als de vaccinatiegraad onder de kritische grens van 92 procent zakt. Daarna is de kans vrij groot dat bepaalde – soms dodelijke - ziektes, zoals mazelen en kinkhoest, zich onder de kinderen in de opvang verspreiden. Wat houdt het voorstel precies in? Wij spraken hierover met mede-indiener Judith Tielen van de VVD.

“Uitbraken van ziektes willen we absoluut voorkomen. Daar is het Rijksvaccinatieprogramma ook op gericht. Vanaf een bepaald percentage heeft iedereen er baat bij dat er zoveel procent van de bevolking is gevaccineerd.” In de wet staat 92 procent, maar in wetenschappelijke studies komt ook wel 95 procent voor. “Op advies van het RIVM hebben we 92 procent als ondergrens gekozen, dus als landelijk de vaccinatiegrens onder de 92 procent zakt, gaat de maatregel in dat op de kinderopvanglocaties alleen kinderen worden toegelaten die meedoen aan het Rijksvaccinatieprogramma.”

Ouders die kinderen niet willen vaccineren

Als ouders hun kinderen écht niet willen vaccineren om welke reden dan ook, dan is hun kind niet welkom op het kinderdagverblijf, als de vaccinatiegraad daalt onder de 92 procent. Zolang de vaccinatiegraad boven de 92 procent is, is ieder kind gevaccineerd of niet welkom op het kinderdagverblijf.  “Uiteindelijk zal je als ouders de consequenties moeten accepteren van de keuzes die je maakt. Ik vind het erger als je je kind naar de kinderopvang brengt terwijl je niet zeker weet of de andere kinderen daar jouw kind wel beschermen tegen de mazelen.” Want een kind van 9 maanden oud is hier nog tegen gevaccineerd. “Deze maatregel is gericht op de ouders van hele kleine kindjes. Zodat zij gewoon weten dat hun kind beschermd is tegen mazelen of kinkhoest.”

Vaccinatieplicht voor het hele onderwijs

Onlangs kwam immunoloog Ger Rijkers van het University College Rooseveld in Middelburg in het nieuws met de uitspraak dat de vaccinatieplicht eigenlijk voor het hele onderwijs zou moeten gelden. Daar hebben de beiden partijen ook over nagedacht, maar dat vonden ze uiteindelijk niet nodig. “We snappen best wel dat de consequentie is dat als je je kind niet vaccineert, deze ook niet naar de kinderopvang mag. Maar het gaat met name om de allerkleinsten.” Thielen haalt de mazelen aan, waarvoor je twee vaccinaties nodig hebt om ertegen beschermd te zijn. “De eerste kan je pas vanaf 14 maanden halen.”

Voor kinkhoest heb je 4 of 5 vaccinaties nodig in de eerste vier jaren van je leven voordat je helemaal beschermd bent. “Dus de eerste vier jaar zijn cruciaal. Zodra kinderen ouder zijn dan vier, dan heb je met andere vraagstukken te maken.” 

Medewerkers kinderopvang

Voor medewerkers geldt de verplichte vaccinatie ook ten tijde van een te lage vaccinatiegraad. “Kinderopvangorganisaties kunnen dan aan de ouders van de kinderen laten zien dat zij er alles aan gedaan hebben om ervoor te zorgen dat er geen besmettingshaarden kunnen ontstaan op deze locaties.”

Onderscheid maken

Er zijn ook kinderopvangcentra die geen onderscheid maken tussen wel of niet gevaccineerde kinderen. Wat moet je daarmee doen? “Als de wet er komt, moeten kinderdagverblijven in kaart brengen wat de vaccinatiegraad op hun kinderdagverblijf is. Zo weten zij ook welke kinderen ze wel of niet moeten toelaten op het moment dat de landelijke vaccinatiegraad te laag is.” Dit wil dus zeggen dat die kinderopvangcentra dan gewoon mee moeten doen met wat er in de wet staat.

Uiteindelijk blijft de keuze bij de ouders om mee te doen aan het Rijksvaccinatieprogramma. “Mijn advies zou zijn: doe gewoon mee. Het hoort bij het veilig laten opgroeien van je kind. Maar mensen mogen zelf kiezen.” Alle ouders die hun kind naar het kinderdagverblijf brengen moeten ervan uit kunnen gaan dat hun kind veilig is.

Internetconsultatie 

Voor dit plan is er een internetconsultatie in het leven geroepen. Ouders, artsen en andere belanghebbenden kunnen hun mening geven over het plan van de VVD en D66. Deze sluit eind november. Voordat er dan een debat in de Tweede Kamer komt, zijn we wel een aantal weken verder.

Debat Tweede Kamer

“Wieke Paulusma (D66) en ik hebben deze wet samen gemaakt. We gaan eerst alle reacties bekijken en beoordelen of we de wettekst nog moeten aanpassen. Mocht dat niet zo zijn, dan gaat het voorstel naar de Raad van State. Zij geven een advies over het voorstel en als dat advies binnen is, kijken we weer of we iets moeten veranderen. Hoeft dat niet, dan gaat het initiatief naar de Tweede Kamer. Ik verwacht zelf dat dat in het voorjaar van 2025 is.”

Een aantal jaren geleden kwam D66 met een wet met hetzelfde doel, maar dan met andere maatregelen. Daar was de meerderheid van de Kamer niet bepaald enthousiast over. “We hebben de wet nu anders ingericht. Je ziet wel dat door de kinkhoestuitbraak, waaraan vijf kindjes zijn overleden, dat andere partijen ook kijken naar hoe ze ouders de zekerheid kunnen geven dat hun kind goed beschermd is.”

Tijdens een Kamerdebat enkele maanden geleden over de vaccinatiegraad waren andere grote partijen ook op zoek naar handvatten. “Ik verwacht dat de andere partijen positief zijn over dit plan. Ze zullen wel kritisch zijn, dus wellicht dat de wet iets aangepast moet worden. Maar ik ga met een goed gevoel het debat in.”

Door: Nationale Onderwijsgids / Femke van Arendonk