NOG Soorten kinderopvang
Welke soorten kinderopvang zijn er?
Formele kinderopvang wordt veelal aangeboden in onafhankelijke kinderdagverblijven of peuterspeelzalen, maar maakt steeds vaker deel uit van een brede school of wordt ondergebracht in een integraal kindcentrum.
Brede school
Een brede school bestaat uit een of meer scholen met daaromheen een netwerk van voorzieningen. In dat netwerk kunnen instanties als kinderopvang en/of peuterspeelzaal vallen. Op deze manier kunnen kinderen zich op meer verschillende manieren ontwikkelen. Het aanbod kan op die manier beter op de behoeften van de leerlingen, de ouders en de buurt aansluiten. Brede scholen zijn er met name in het basisonderwijs, maar ze bestaan ook in het voortgezet onderwijs. De taak van brede scholen in het basisonderwijs is om de ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen tot 12 jaar te optimaliseren.
Integraal kindcentrum
Een integraal kindcentrum (IKC) is een voorziening voor kinderen van tenminste 0 tot 12 jaar, waar zij gedurende de dag komen om te leren, spelen, ontwikkelen en ontmoeten. Het IKC biedt een totaalpakket op het gebied van educatie, opvang en ontwikkeling, waarbij wel functionele specialismen zijn (inclusief taakverdeling), maar geen institutionele en organisatorische verdeling. Het centrum biedt kinderen een dagprogramma voor zolang als zij willen deelnemen, met minimale en maximale uren, maar met een ruim openingsregime.
Integrale kindcentra gaan daarbij een stap verder dan brede scholen. Hoewel kinderopvang en basisscholen in brede scholen samen worden gebracht en deze organisaties ook samenwerken, blijft de pedagogische en organisatorische verdeling tussen de deelnemende voorzieningen in stand. Dit is niet het geval in een IKC. Peuterspeelzaal, kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang en basisonderwijs bieden een goed op elkaar afgestemde pedagogische omgeving in integrale kindcentra.
Kinderdagopvang
Een kinderdagopvang, ook wel crèche genoemd, verzorgt kinderopvang voor kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. De kinderen worden afhankelijk van hun leeftijd verdeeld over groepen van maximaal 16 kinderen. Per groep zijn er minimaal twee pedagogische medewerkers.
Peuterspeelzaal
Een peuterspeelzaal verzorgt kinderopvang voor kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar. Het voornaamste doel van een peuterspeelzaal is om kinderen met elkaar te laten spelen. Een peuterspeelzaal is er voor 1 tot 4 dagdelen per week. In de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen geldt een peuterspeelzaal niet als kinderopvang. Ouders hebben daarom geen recht op kinderopvangtoeslag als hun kind naar een peuterspeelzaal gaat. De financiering gebeurt volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning, die door de gemeente wordt uitgevoerd.
Op 1 januari 2018 treedt de harmonisatie van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven in werking. Dit betekent dat er een betere afstemming zal zijn tussen kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en onderwijs. Hiermee kan ook voor peuterspeelzalen kinderopvangtoeslag worden aangevraagd.
Gastouder
Een gastouder is een ouder die kinderen van andere ouders opvangt tegen een vergoeding voor het dragen van de verantwoording voor de kinderen. Gastouderbureaus kunnen verbonden zijn aan kinderopvangorganisaties, maar kunnen ook zelfstandig zijn. Ook gastouders moeten voldoen aan de Wet Kinderopvang. Voor het recht op kinderopvangtoeslag dient de gastouder en het gastouderbureau in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuteropvang (LRKP) geregistreerd staan. In dit register staan de gastouders en gastouderbureaus die voldoen aan de wettelijke eisen.
Ouderparticipatiecrèche
Een ouderparticipatiecrèche wordt gevormd door een vereniging van ouders die bij toerbeurt elkaars kinderen opvangen. In plaats van gediplomeerde pedagogische medewerkers leiden ouders de crèche. Er zijn als gevolg geen betaalde krachten waardoor de maandelijkse ouderbijdrage laag ligt. Per dagdeel draaien 2 ouders een dienst en maandelijks komen ze bij elkaar om te vergaderen en te klussen. Veel ouderparticipatiecrèches zijn officieel erkende kinderopvangcentra, waardoor ouders in aanmerking komen voor toeslagen.
Buitenschoolse opvang
Buitenschoolse opvang (BSO), soms ook naschoolse opvang genoemd, is een verzamelnaam van alle professionele kinderopvang, geregeld voor schoolgaande kinderen buiten de schooltijden. Voor zowel buitenschoolse opvang als de naschoolse opvang (zie volgende alinea) geldt dat deze een direct contact met de school dient te hebben. Er moet overleg plaatsvinden, zodat bijvoorbeeld ook opvang geboden kan worden op de studiedagen van het personeel in het basisonderwijs. Net als bij de kinderopvang bestaan er ook ouderparticipatie BSO’s. Deze werken volgens hetzelfde principe als ouderparticipatiecreches, maar vangen alleen kinderen in de schoolgaande leeftijd op, van 4 tot 12 jaar.
Naschoolse opvang
De Naschoolse opvang (NSO), soms ook buitenschoolse opvang genoemd, is de opvang van kinderen na afloop van de school. Naschoolse opvang is er voor de kinderen in de leeftijd van het basisonderwijs, van 4 tot 12 jaar. De kinderen worden bij de school afgehaald en krijgen daarna een programma van activiteiten aangeboden, meestal tot ongeveer 6 uur, wanneer de ouders de kinderen op moeten halen.
Voorschoolse opvang
Voorschoolse opvang (VSO) is de opvang van kinderen voordat school begint. Vooral ouders die vroeg op de dag gaan werken maken gebruik van deze vorm van opvang.
Tussenschoolse opvang
Tussenschoolse opvang (TSO) is de opvang van kinderen tussen de middag. Ouders komen bij deze vorm van kinderopvang niet in aanmerking voor kinderopvangtoeslag.
24-uurs kinderopvang
24-uurs kinderopvang wordt over het algemeen geboden in de leeftijd van 0 tot en met 12 jaar. De opvang vindt 24 uur per dag plaats. De opvang wordt vooral gebruikt door ouders die in dienstverlenende beroepen werken, maar ook door ouders in andere onregelmatige beroepen.
© Nationale Onderwijsgids