Alle middelbare scholen in Nederland kunnen deelnemen aan de competitie. Er wordt gedebatteerd aan de hand van verschillende debatvormen, waaronder 360-graden debatten en één op één debatten. Ook is er een speechwedstrijd. Aan het einde van elke provinciale wedstrijddag wordt één winnend team bekendgemaakt dat doorgaat naar de landelijke achtste finales in Hilversum en wordt de beste speech van de dag gekozen. 

 

De jonge debaters buigen zich over prikkelende stellingen. Onderwerpen die in iedere provincie aan de orde komen zijn bijvoorbeeld het gebruik van je telefoon op de fiets, een opvoedcursus voor ouders en anoniem solliciteren. Specifiek in Utrecht wordt er verder gedebatteerd over de noodzaak van toerisme voor een economisch welvarender Utrecht, de leegstand van kantoorpanden en voorlichting over verkeersveiligheid. 

 

De jongerendebatcompetitie is verbonden met het in de jaren 90 zo populaire VARA-programma ‘Het Lagerhuis’. De laatste reguliere uitzending hiervan was in 2010, maar de jongereneditie ‘Op weg naar Het Lagerhuis’ keert sinds 1999 jaarlijks terug bij de VARA, dit seizoen opnieuw in samenwerking met de jongerenorganisatie HOPE XXL en Het Debatfonds. Het doel is enerzijds om jongeren de mogelijkheid te bieden hun debattechnieken te vergroten, anderzijds kunnen jongeren ervaren wat de provinciale politiek inhoudt.