NOG Werken in het voortgezet onderwijs
Tweedegraads bevoegdheid
De tweedegraads bevoegdheid kan verkregen worden aan een hogeschool of aan een universiteit. Met een tweedegraads bevoegdheid is een leraar bevoegd om les te geven aan het middelbaar beroepsonderwijs (mbo), het vmbo en aan de eerste 3 jaar van havo of vwo. Er zijn drie manieren om een tweedegraads bevoegdheid te halen:
Hbo-lerarenopleidingen voortgezet onderwijs. De lerarenopleiding op de hogeschool is een vierjarige opleiding die bestaat uit didactiek, een lesprogramma en een stage. Om toegelaten te worden tot de opleiding is een havo-, vwo- of mbo-diploma (niveau 4) nodig.
Hbo kopopleiding. Dit is een een-jarige opleidingen die iemand na een hbo of wo bachelor kan volgen. De studenten kan dan bijvoorbeeld een bachelor economie hebben gedaan en via de kopopleiding een lesbevoegdheid halen voor wiskunde.
Educatieve minor op de universiteit. Tijdens een bacheloropleiding aan de universiteit kan via een minor een lesbevoegdheid behaald worden voor een deel van het tweedegraadsgebied. Na een educatieve minor kan de leraar aan het werk in de theoretische leerweg van het vmbo en de eerste 3 jaren van havo en vwo. Als de student hierna een vakmaster en educatieve master volgt, kan hij ook een eerstegraads bevoegdheid halen.
Eerstegraads bevoegdheid
De eerstegraads bevoegdheid kan verkregen worden aan een hogeschool of aan een universiteit. Met een eerstegraads bevoegdheid is een leraar bevoegd om les te geven aan alle leerjaren van het vmbo, havo en vwo. Er zijn meerdere manieren om een tweedegraads bevoegdheid te halen:
- Hbo- of wo-lerarenopleiding eerstegraad. De hbo-opleiding is een vervolg op de opleiding voor tweedegraads bevoegdheid.
- Educatieve master aan een hogeschool of universiteit. De master duurt 1 of 2 jaar. Hoe de educatieve master ingevuld wordt, verschilt per onderwijsinstelling.
Zij-instromer
De lesbevoegdheid voor het voortgezet onderwijs kan daarnaast nog verkregen worden door een zij-instroomtraject te volgen. Studenten die al een hbo- of universitaire opleiding afgerond hebben, kunnen de lerarenopleiding in een kortere tijd volgen als zij-instromer. Ook leraren uit het basisonderwijs kunnen via het zij-instroomtraject een lesbevoegdheid voor het voortgezet onderwijs verkrijgen.