Normal_sociaal-veilig

Van bewustzijn naar actie: in 5 stappen naar een sociaal veilige school    

Als schoolleider weet je dat een emotioneel en sociaal veilige school cruciaal is voor het leren van leerlingen. Samen met je team wil je daarom de sociale veiligheid verbeteren. Maar je twijfelt. Is er voldoende draagvlak binnen het team? Beschik je over de juiste middelen? Is dit het juiste moment om hiermee aan de slag te gaan? Het antwoord op deze laatste vraag is: Ja, dit moment is net zo goed als elk ander moment. Deze blog biedt jou een 5-stappenplan sociale veiligheid met praktische aanbevelingen hoe je bewustzijn kunt omzetten in effectieve acties.

Veilige school

Een goed pedagogisch klimaat leidt tot een veilige school en een optimale leeromgeving voor leerlingen. Wanneer je als schoolleider samen met het team de visie van de school hebt bepaald, kun je op elk moment in het schooljaar beginnen met het verbeteren van de veiligheid in de klas. Werken aan sociale veiligheid is namelijk een levendig en cyclisch proces van waarnemen, begrijpen, plannen en realiseren. Dit stappenplan sociale veiligheid helpt je op weg.

5-Stappenplan sociale veiligheid  

1. Start met een goede analyse
Ga in gesprek met het (gedrags)team, leerlingen en ouders/opvoeders en breng de huidige situatie in kaart: Wat zijn de opvattingen over school en veiligheid? Waarom/ waartoe wil je een veilige school zijn? Wat is vooral al goed aan het huidige pedagogisch klimaat en willen we behouden? Waar wil je naartoe? Welke (gedrags)patronen moeten hiervoor doorbroken worden? Wat is jouw aandeel hierin en wat verwacht je van leraren? Zet de speerpunten uiteen in het jaarplan en neem alle betrokkenen mee in je visie. 

2. Werk stapsgewijs vanuit de visie 
Stem de schoolvisie, indien van toepassing af met de visie van het bestuur. Zorg voor ondersteuning en werk stapsgewijs vanuit de visie. Een gedragsverandering heeft tijd nodig. Ga daarom niet te snel en wil niet alles in één keer. Geef het proces de ruimte en accepteer dat je onderweg mogelijk mensen kwijtraakt. 

3. Zorg voor een gevoel van urgentie en gedeelde verantwoordelijkheid 
Investeer in je communicatie om draagvlak te creëren, het team mee te krijgen en een gedeelde verantwoordelijkheid te realiseren: we doen dit samen! 

4. Realiseer je plannen 
Wil je een nieuwe methode of leerlingvolgsysteem implementeren, leraren coachen, starten met coöperatieve werkvormen, groepsdoorbroken of traumasensitief werken of ouders de school binnenhalen (Lees ook de blog ‘Effectieve communicatie: zo creëer je als schoolleider betrokkenheid bij sociale veiligheid’)? Wat je plannen ook zijn: realiseer ze! 

5. Evalueer en vier behaalde successen  
Ben je tot hier gekomen? Gefeliciteerd en vergeet niet om successen te vieren! Ben je nog niet (helemaal) waar je wilt zijn? Ook dat hoort erbij. Evalueer en ga terug naar stap 1. Bedenk je dat het effect van werken aan sociale veiligheid soms even op zich laat wachten en dat je bezig bent met een cyclisch proces. Er is dus altijd weer een nieuw startpunt. 

Versterk de sociale veiligheid op school met Impact op gedrag

Om schoolleiders te helpen bij het versterken van het sociale veiligheid en pedagogisch klimaat op school ontwierpen we bij 1801 het programma Impact op gedrag. Dit programma omvat verschillende modules die je de tools en inzichten bieden die je nodig hebt om effectief aan de slag te gaan. Wil je hier meer over weten? Bekijk dan eens onze gratis brochure Impact op gedrag