Begrijpend leren lezen is in de eerste plaats een denkproces waarbij de kennis en woordenschat geactiveerd en vergroot worden. Deze vaardigheid is praktisch gezien ook van groot belang voor het op een juiste manier kunnen uitvoeren van opdrachten en vragen, het kunnen onderscheiden van hoofd- en bijzaken en bijvoorbeeld bij het maken van samenvattingen.

 

Wanneer je niet snapt wat er in een stuk tekst staat, kun je dit immers niet op een juiste manier verwerken en toepassen. Daarnaast draagt lezen bij aan het verbreden van je eigen wereld, onder andere in de vorm van het vergroten van empathie en het oproepen van creativiteit en verbeeldingskracht. Onmiskenbaar zijn dit een aantal factoren die van belang zijn bij de persoonlijke ontwikkeling van kinderen.

 

 

Hoe groot het belang van lezen kan zijn, komt tot uiting in een van de examenvreestrainingen die we elk schooljaar organiseren voor de leerlingen die overmatige spanningen ondervinden voor het eindexamen. De leerlingen krijgen hierbij de opdracht om binnen een bepaalde tijd op papier tien opdrachten te maken. De eerste opdracht is: ‘schrijf je naam bovenaan dit blad’. De tweede opdracht luidt: ‘lees nu eerst aandachtig alle vragen door’. Wanneer ze vervolgens de opdrachten doorlezen en bij vraag tien komen, lezen ze dat ze de opdrachten vanaf vraag drie niet hoeven te maken en ze de pen kunnen neerleggen. Een enkeling in de groep heeft goed gelezen en legt de pen vervolgens neer, terwijl de rest van de leerlingen vol overgave de opdrachten drie tot en met tien gaat maken om er vervolgens achter te komen dat dit dus niet nodig was geweest. 

 

 

Bovenstaande oefening is voor elke deelnemende leerling een eyeopener van jewelste. Het toont de essentie van begrijpend lezen aan in de puurste vorm. Bewust zijn van wat je leest en hoe je een tekst of een opdracht interpreteert, kan op een eindexamen immers het verschil maken tussen het scoren van een onvoldoende of een voldoende voor een vak en, wellicht nog drastischer, het zakken of slagen voor de opleiding. 

 

 

Het is duidelijk dat begrijpend lezen een van de hoofdpijlers is van het hedendaagse onderwijs. Om het lezen te stimuleren en de gewenste leesmeters te maken, is het nuttig om als school aandacht te schenken aan goed leesonderwijs. Dit kan vakoverstijgend plaatsvinden en op een verantwoorde wijze op elk moment van de dag worden ingeroosterd.

 

Laat een kind daarnaast ook van jongs af aan thuis kennismaken met boekjes die aansluiten op de belevingswereld van het kind en geef als ouders het goede leesvoorbeeld. Maak samen tijd vrij voor meerdere leesmomenten, lees een kind voor óf laat het kind voorlezen aan u. Probeer afleidende zaken, zoals alle technologische devices, te beperken of lees juist op een e-reader. Folders, kranten, tijdschriften, recepten en handleidingen zijn daarnaast ook uitstekend leer- en leesmateriaal. Op deze manier kan lezen gaandeweg op een persoonlijke en positieve manier worden toegevoegd aan het dagritme van iedereen. De aanstaande feestdagen en vakantie zijn in elk geval alvast een uitgelezen moment hiervoor.