ROTTERDAM (ANP) - Waar bij zelfhulpboeken over bijvoorbeeld gezondheid de waarheid niet te veel geweld mag worden aangedaan, kan in elk boek over geluk van alles worden beweerd. "Maar wat klopt er wel en niet?'', vraagt psycholoog Ad Bergsma zich af in zijn proefschrift Onvolmaakt Geluk.
''Er is geen enkele controle op de kwaliteit. De beweringen kunnen volstrekt idioot zijn of redelijk goed gefundeerd", aldus Bergmsa, die dinsdag op het onderwerp promoveert aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Bergsma bekeek 57 uiteenlopende psychologische zelfhulpboeken. Van newageboeken, tot de beweringen van de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer en de klassieke boeddhistische teksten van 2500 jaar geleden. ''Ik heb gezocht naar goede en verkeerde adviezen.''
Er blijkt volgens Bergsma totaal geen samenhang te zijn tussen kwaliteit en populariteit. ''Neem bijvoorbeeld de beroemde filosoof Schopenhauer, zijn boeken zijn wereldwijd bekend maar zijn adviezen om gelukkig te worden zijn - om het netjes te noemen - contraproductief.''
Schopenhauer was een raspessimist. Zijn theorie kwam neer op 'als je geen vrienden hebt, kan je ook niet gekwetst worden'.
Newageboeken
Geluksadviezen in newageboeken kloppen volgens Bergsma behoorlijk goed. Die boeken verhalen over geloof in jezelf, denk positief, neem het heft in eigen hand. ''Voor de hand liggend, uiteraard. Maar het staat niet vol met mythes die vaak wel in andere boeken staan.''
Een van die mythes gaat volgens Bergsma over woede. ''Je zou je woede kwijtraken door op een kussen te slaan of bomen te gaan omhakken. Onzin, je voedt de agressie alleen maar op die manier.''
Hoewel geluk een redelijk ongrijpbaar begrip is, pleit Bergsma toch voor een selectie aan de poort.
''Die boeken staan allemaal naast elkaar bij de winkel, het is voor de consument volstrekt onduidelijk wat wel en niet betrouwbaar is. Dus ja, een kwaliteitskeurmerk voor geluksboeken. Waarom niet?''