NIJMEGEN (Novum) - De sjoemelende hoogleraar Diederik Stapel heeft woensdag zijn doctorstitel vrijwillig ingeleverd bij de Universiteit van Amsterdam. Het getuigschrift dat Stapel in 1997 kreeg na zijn promotie, is weer in bezit van de onderwijsinstelling. Dat meldt de universiteit donderdag.
Stapel heeft schriftelijk verklaard afstand te doen, omdat hij vindt dat zijn gedrag van de afgelopen jaren niet past bij de plichten die verbonden zijn aan het doctoraat. Stapel promoveerde in 1997 aan de UvA en werkte er van 1993 tot 1999. Daarna ging hij in Groningen en Tilburg aan de slag als hoogleraar sociale psychologie.
Eind oktober adviseerde de commissie-Levelt, die onderzoek deed naar de fraude van Stapel, de UvA te onderzoeken of de doctorsgraad van de hoogleraar kan worden ingetrokken. Deze aanbeveling werd toen overgenomen.
In september werd bekend dat Stapel, op dat moment hoogleraar van de Universiteit van Tilburg, op non-actief was gesteld omdat hij onderzoeksgegevens voor zijn publicaties verzon. De hoogleraar cognitieve sociale psychologie en decaan van de Tilburgse School of Social and Behavioral Sciences viel door de mand nadat vanuit zijn eigen groep twijfels waren ontstaan, onder meer doordat er geen vragenlijsten waren.
Een commissie onder voorzitterschap van professor Pim Levelt werd ingesteld om de fraude namens de Universiteit Tilburg te onderzoeken. Die commissie werkt samen met kort daarna door de UvA en de Rijksuniversiteit Groningen ingestelde commissies.
De commissie-Levelt maakte eind oktober bekend dat Stapel jarenlang onderzoeksdata bedacht. In zeker dertig gevallen verzon hij de resultaten zelf. Tientallen artikelen zijn nog in onderzoek. De fraude vond al minstens vanaf 2004 plaats, toen Stapel nog hoogleraar was in Groningen. Dat de fraude niet eerder boven tafel kwam, wijt de commissie vooral aan Stapels 'raffinement, manipulaties en machtsmisbruik'.
Met zijn praktijken heeft Stapel ernstige schade toegebracht aan de goede naam van tientallen jonge wetenschappers die met hem samenwerkten, staat in het interim-rapport. De universiteiten van Tilburg en Groningen meldden eerder op aanbeveling van de commissie-Levelt aangifte te gaan doen van valsheid in geschrifte en oplichting tegen Stapel.
