ATHENE - "Het pessimisme hangt in de lucht", zegt de Griekse rechtenstudent Konstantinos Markou in Forbes Magazine. Ook het hoger onderwijs in Griekenland wordt hard geraakt door de noodgedwongen bezuinigingen van de regering.
De jeugdwerkloosheid ligt inmiddels boven de 50 procent; het werkloosheidscijfer voor alle leeftijden schommelt rond de 20 procent. Wie afstudeert, heeft maar een kleine kans op een baan en op een toekomst.
Het budget voor het hoger onderwijs is daarnaast sinds 2009 met 23 procent verkleind, waardoor universiteitsgebouwen in de winter niet meer verwarmd worden, salarissen voor docenten gekort zijn en er minder haast gemaakt wordt met het aanstellen van nieuwe professoren. De Griekse regering heeft alweer een nieuwe bezuinigingsronde aangekondigd, waardoor overheidspersoneel, waaronder leraren, opnieuw gekort zal worden.
Zwerfhonden en Zweeds
De universiteitsgebouwen in Athene worden bedekt onder een laag anarchistische graffiti, terwijl zwerfhonden van de collegezalen hun thuis hebben gemaakt. Veel studenten kiezen voor een studie Zweeds, met als enige doel naar het Noord-Europese land te emigreren.
Eén van de studenten die naar Zweden wil emigregen is de twintigjarige rechtenstudente Nancy Athanasapoulou. "De hele klas wil naar Zweden emigreren", aldus Athanasapoulou. "We horen dat je er een goed salaris krijgt, dat de werkomstandigheden goed zijn en de economie floreert".
Erfenis
Hervormingen op de Griekse universiteiten zijn daarnaast moeilijk door te voeren. De universiteiten waren haarden van verzet tegen de dictatuur in de jaren zeventig en als gevolg daarvan hebben studenten veel invloed op het reilen en zeilen van de universiteit. Zo hebben studenten bijvoorbeeld zeggenschap over de aanstelling van de rector.
Deze machtspositie wordt door politieke partijen misbruikt, aldus professor en politicoloog Dimitri Sotiropoulos, waardoor broodnodige hervormingen nauwelijks worden doorgevoerd.
Als gevolg van de revolutie mag de Griekse politie ook geen voet zetten op de campus van Griekse universiteiten, waardoor deze een vrijplaats zijn geworden voor drugsdealers. Sinds vorig jaar mag de rector door een wetswijziging formeel de politie uitnodigen, maar van die bevoegdheid maken rectoren nauwelijks gebruik, bang als ze zijn voor de afkeer voor de politie onder studenten.
Eeuwige studenten
Griekse studenten betalen geen collegegeld, waardoor het financieel vaak aantrekkelijker is om student te blijven, dan de arbeidsmarkt te betreden, zeker onder de huidige condities.
Gemiddeld volgen daardoor meer Grieken (43 procent) hoger onderwijs dan bijvoorbeeld Duitsers, maar het percentage studenten dat daadwerkelijk een bul of een diploma haalt, is met 18 procent het laagste van Europa.
Ambitie
Voormalig minister van Onderwijs Anna Diamantopoulou denkt een oplossing te weten voor de malaise. Het Griekse hoger onderwijs moet volgens haar beter luisteren naar de markt. Economie en onderwijs moeten meer vervlochten raken. Op die manier kunnen ze elkaar versterken en kan er een uitweg uit de crisis worden gevonden.
Ooit moeten de Griekse universiteiten de beste van Europa worden, aldus Diamantopoulou. Studenten uit heel Europa moeten naar het land van Plato komen om daar kennis op te doen. Die toekomst lijkt voorlopig echter nog ver weg te liggen.
© Nationale Onderwijsgids / Arend Jan Wonink
