Het Nationaal Netwerk Bevolkingsdaling (NNB) verzoekt de Eerste Kamer met klem om niet in te stemmen met het wetsvoorstel fusietoets in de huidige vorm. Het wetsvoorstel heeft desastreuze gevolgen voor krimpregio's. Het leidt tot verschraling van het onderwijsaanbod en versterkt juist de bevolkingsdaling, meldt de VO-raad.

Kern van het ingediende wetsvoorstel is, dat fusies in het onderwijs onderworpen worden aan een toets door de minister van OCW. Doel van die minsteriële toets is te bewaken dat de 'menselijke maat' in acht wordt genomen, de keuzevrijheid voor ouders gehandhaafd blijft en dat gemeten kan worden of er werkelijk draagvlak is voor de fusie.

Het netwerk wil dat fusies worden goedgekeurd indien niet-fuseren ten koste gaat van het onderwijsaanbod in een (krimp)regio. Dat schrijft het NNB, mede namens de VO-raad, in een brief op 15 juli 2010 aan de Eerst Kamer. Het wetsontwerp is juist bedoeld om verschraling van het onderwijsaanbod tegen te gaan.

In de krimpregio's lopen de leerlingenaantallen door bevolkingsdaling terug met soms wel 25% in tien jaar.

Goedkeuring fusie komt te laat
Op veel plaatsen is de enige oplossing dat openbaar en bijzonder onderwijs gaan samenwerken. De voorgenomen wetgeving biedt echter pas ruimte nadat een school onder de opheffingsnorm komt. Dan is de school al ‘omgevallen' en de verschraling al een feit.

Op een later moment wordt waarschijnlijk bepaald dat ook een daling onder de opheffingsnorm, die binnen zes jaar voorzien wordt, voldoende is om een fusie goed te keuren. Het NNB is er echter van overtuigd dat scholen deze verruiming niet kunnen afwachten.

Oplossing
Een betere oplossing vindt de VO-raad het (bestuurlijk) samengaan van de twee of meer scholen in een regio, waar op bestuurlijk niveau afspraken worden gemaakt over het in stand houden van een goed gespreid, breed en kwalitatief hoogwaardig aanbod van onderwijsvoorzieningen.

In de praktijk blijkt het zeer goed mogelijk om diversiteit in stand te houden en daarmee keuzemogelijkheden in denominatie en/of onderwijsconcept. Bij afdelingen waarvan de leerlingenaantallen zeer laag liggen, is het echter vooral belangrijk dàt er een onderwijsaanbod in de regio is.