Gedragscodes in het voortgezet onderwijs die leerlingen zelf hebben opgesteld om geweld en agressie tegen te gaan, werken niet of nauwelijks. Dit concludeert het Leidse onderzoeksinstituut Plato op basis van onderzoek op 26 scholen, zo meldt BN/De Stem.

Plato deed het onderzoek in opdracht van het ministerie van Justitie. In totaal waren 1.879 leerlingen van vmbo, havo en vwo in de leeftijd van 12 tot 15 jaar betrokken bij het onderzoek.

Het onderzoek richtte zich op seksuele intimidatie, pesten, agressie tegen leerkrachten, onderling geweld en het gebruik (of misbruik) van sociale netwerken op internet.

Het ministerie was vooral benieuwd naar de werking en effecten van het gedragscodeprogramma Behave, dat in 2008 werd ontwikkeld voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Het doel van Behave is het ontwikkelen van sociale competenties en prosociaal gedrag bij leerlingen, om zo ongewenst gedrag in en buiten de school tegen te gaan, en op de langere termijn positieve gedragsverandering te bewerkstelligen.

Leerlingen werden hierbij gestimuleerd gezamenlijk een gedragscode op te stellen. Uit het onderzoek blijkt dat leerlingen zich niet geroepen voelen de eigen gedragscodes na te leven. Het gedrag van de leerlingen is tijdens de onderzoeksperiode niet verbeterd. Die conclusie werd ook gedeeld door docenten en schoolbesturen.

De onderzoekers van Plato willen niet concluderen dat het project mislukt is. Ze pleiten juist voor een 'breder, zwaarder en langduriger' traject om leerlingen medeverantwoordelijk te maken voor een betere sfeer op scholen. De scholen zelf dienen daar ook aan bij te dragen, want niet alle scholen besteedden de tijd die nodig was aan Behave.

Het volledige onderzoek valt hier te downloaden.

© Nationale Onderwijsgids