Wie overkomt het niet? Je raakt in gesprek met iemand die stottert en bij de eerste hapering wil je zijn zin afmaken. Vaak is het goedbedoeld, en denk je degene die stottert ermee te helpen. Maar ook ongeduld is een factor die bepaalt of we in het gesprek ruimte geven aan iemand die stottert.

"En dat is eigenlijk jammer, want iemand die door het stotteren meer tijd nodig heeft, kan ook zinvol bijdragen aan een discussie", zegt stottertherapeut Leonoor Oonk namens de Nederlandse Federatie Stotteren (NFS). Om mensen hiervan bewust te maken, start op Wereld Stotterdag, 22 oktober, de campagne Geef mensen die stotteren even de tijd.

Voor veel mensen die stotteren kost het spreken meer tijd en inspanning. Vooral starten is vaak moeilijk. In een gesprek wisselen de sprekers snel van beurt. Voor iemand die stottert is het dus moeilijk aan het gesprek mee te doen. Leonoor Oonk: "Dit beurtnemen is een drempel voor iemand die stottert. Die denkt al snel: laat maar, ik zeg niets. In gezelschap zijn zij vaak stil."

Gevoelens van minderwaardigheid, angst om voor gek te staan en schaamte nemen dan de overhand. In de behandeling door stottertherapeuten en logopedisten zijn dit belangrijke aandachtspunten om iemand die stottert met zelfvertrouwen te leren communiceren.

De campagne van de NFS laat het pijnlijke misverstand zien als de woorden van iemand die stottert door de ander worden aangevuld. Leonoor Oonk: "Wij communiceren in een bepaald ritme. Dat wordt verstoord wanneer iemand stottert. Daarom is onze boodschap aan de luisteraar: geef even de tijd. Tips zijn rustig wachten, ontspannen en laten uitpraten."

Iemand die stottert wordt vaak minder bij een gesprek betrokken, bijvoorbeeld door zo min mogelijk vragen te stellen om het stotteren enigszins te vermijden. Daarmee sluit je iemand buiten; het is een andere manier van communiceren geworden. Als je de ruimte geeft, dan probeer je met iemand als een volwaardige gesprekspartner te communiceren en je neemt de rust om te luisteren en om vragen te stellen.

Als de Adem stokt
Ter gelegenheid van Wereld Stotterdag (22 oktober) gaat op 21 oktober in Amsterdam de film Als de adem stokt van Barbara den Uyl in première. Zes stotterende pubers krijgen groepstherapie en worden thuis, op school, op het werk, op straat en tijdens de behandeling gevolgd. De jongeren steken hun licht op bij de populaire zangeres Miss Montreal, die zelf ook stottert.