Het aantal leerlingen dat kiest voor een gymnasiale opleiding groeit al jaren, maar toch blijkt het lastig om veel van de leerlingen te motiveren voor Grieks en Latijn. Deze paradoxale situatie komt naar voren in het rapport Het geheim van de blauwe broer, opgesteld door de Verkenningscommissie Klassieke Talen, in opdracht van OCW.

Teleurstellende cijfers
De problematiek is zichtbaar in de teleurstellende examencijfers die met name op een aantal van de 38 categoriale gymnasia behaald worden. De lage resultaten voor de klassieke talen steken schril af tegen de gemiddeld hoge cijfers voor de andere vakken. De commissie doet een reeks van aanbevelingen om de neergaande trend te keren en het veld buigt zich dezer dagen over het rapport.

Minister Van Bijsterveldt staat in beginsel positief tegenover de aanbeveling om het vak KCV (klassieke culturele vorming), samen te voegen met Latijn en Grieks. Zij houdt de komende maanden een veldraadpleging over de aanbevelingen van de commissie.

Motivatie
Rector Bernadette Pelgrum van het Christelijk Gymnasium Beyers Naudé in Leeuwarden herkent in grote lijnen wel de problematiek waar de gymnasia mee worstelen, ook al vallen de examenresultaten op haar school in de middenmoot. “Er spelen verschillende factoren. Gymnasia staan over het algemeen goed bekend, de belangstelling van ouders is groot. Dat kan tot gevolg hebben dat je leerlingen aantrekt die niet in eerste instantie geïnteresseerd zijn in de klassieke talen. Als je die vakken wilt laten vallen dan moet je als leerling van school, we zijn een categoriaal gymnasium. Wanneer de leerling er toch voor kiest om te blijven, dan kan het zijn dat de motivatie voor Grieks en Latijn wat wegebt.”

Niet te dramatisch
Om dat probleem zoveel mogelijk te ondervangen doet de school veel aan voorlichting en selecteert ze streng aan de poort. “We geven aan dat leerlingen er hard voor moeten werken, dat ze elke dag huiswerk moeten maken en dat ze meer vakken moeten volgen dan op een atheneum. Dat ze plezier moeten hebben in leren, in lezen. In de onderbouw zijn de leerlingen in het algemeen enthousiast voor klassieke talen, maar dat wordt minder als de leerlingen met meer ingewikkelde teksten te maken krijgen. Dat geldt trouwens niet voor alle leerlingen, er zijn leerlingen die zeer geïnteresseerd zijn. We moeten het ook niet al te dramatisch maken. Het is net als met het kiezen van een studie, pas op het moment dat je eraan begint kun je je er goed een beeld van vormen.”

Ambitieus
Aan het Christelijk Lyceum Zeist is een kleine afdeling gymnasium verbonden. Ook rector Riemke Leusink onderschrijft dat de gymnasia maatregelen moeten nemen om de interesse en het enthousiasme voor de klassieke talen aan te wakkeren. Al speelt dat op haar school nauwelijks, want de leerlingen kiezen er bewust voor.

“In principe heb je voor geen enkele studie Grieks en Latijn nodig, misschien voor theologie en natuurlijk als je klassieke talen wil gaan studeren. Onze gymnasiumafdeling biedt tweetalig onderwijs, de helft van de vakken wordt in het Engels gegeven. Per definitie trek je daarmee een zeer gemotiveerde en ambitieuze groep leerlingen.”

Gymnasiumleerlingen die tussentijds afhaken kunnen moeiteloos naar het atheneum overstappen. “Ze blijven dan toch hun vrienden zien, het besluit is niet zo ingrijpend als op een categoriaal gymnasium”, zegt Leusink.

Charismatische docent
Of leerlingen geboeid worden hangt volgens de rector, meer nog dan bij andere vakken, af van het charisma van de docent klassieke talen. Het is in haar ogen geen oplossing om de lat lager te leggen. “We geven daar in Nederland steeds meer aan toe. Zo van, ‘Ach de leerlingen zijn toch niet te motiveren’, het moet vooral leuk zijn. Dat is de weg van de minste weerstand. Klassieke talen zijn pas leuk, weet ik uit eigen ervaring, als je er veel tijd aan besteedt en de tekst echt in de oorspronkelijke taal leest. Dat is moeilijk, maar spannend en leerzaam. We moeten leerlingen stimuleren om de uitdaging op te zoeken”, meent rector Leusink.

Beloning
En waarom zou je leerlingen die een gymnasiumdiploma hebben behaald niet een premie geven, in die zin dat ze een streepje voor hebben bij lotingstudies, vraagt de rector zich af. “Want je hebt als gymnasiast laten zien dat je een doorzetter bent. Dat mag best beloond worden.”

Bron: Besturenraad