Om te voorkomen dat jongeren in de georganiseerde criminaliteit terecht komen of hier verder in afglijden besloten de ministers voor Rechtsbescherming en van Justitie en Veiligheid een preventieve aanpak in te zetten, onder andere in acht gemeenten. Hiervoor is het van belang te weten waarom bepaalde jongeren de georganiseerde criminaliteit in gaan. Dit deelrapport geeft zicht op wat in de wetenschappelijke literatuur bekend is over rekruteringsprocessen en de ingroeimechanismen van jongeren in de georganiseerde misdaad. Dat meldt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum.
Ondanks het grote aantal wetenschappelijke studies naar georganiseerde criminaliteit, bestaat er een kennislacune over de betrokkenheid van jongeren. Daders van georganiseerde criminaliteit starten hun criminele carrière veelal als volwassenen en er is weinig bekend over de risicofactoren voor rekrutering en ingroei van jongeren. De ingroeimechanismen voor vroege starters verschillen waarschijnlijk van de mechanismen voor volwassen starters. In deze kennissynthese wordt daarom een algemeen beeld gepresenteerd.
Ingroeimechanisme
In het rapport worden vijf belangrijke ingroeimechanisme genoemd: 1) sociale relaties en het sociale sneeuwbaleffect, 2) de invloed van werk en werkrelaties, 3) hobby’s en nevenactiviteiten, 4) levensloopgebeurtenissen en 5) bewuste rekrutering door criminele groepen. Volgens de theorie van Smith (2014) doorlopen rekruteringsprocessen drie stadia: target identificatie, het vaststellen van vertrouwen en het verstevigen van onderling vertrouwen. In het rapport zijn ook risico- en beschermende factoren voor rekrutering binnen georganiseerde criminaliteit uiteengezet. Hierbij is onderscheid gemaakt in gefundeerde risicofactoren en plausibele risicofactoren.
Praktijkgerichte do's en don'ts
Dit literatuuronderzoek maakt onderdeel uit van een omvangrijker traject en wordt in het vervolg van het traject omgezet naar praktijkgerichte do’s en don’ts. Hiermee kan kritisch, maar met een lerende blik gekeken worden naar bestaande en nieuwe programma’s, maatregelen en interventies. De resultaten hiervan verschijnen later in 2022. Ten behoeve van dit traject wordt deze kennissynthese nu al openbaar gemaakt.
Door: Nationale Onderwijsgids