Het is bekend dat jongeren vaak onzeker zijn over hun uiterlijk. Vooral haarverlies, zoals inhammen en een steeds dunnere haardos, zorgen voor een lager zelfbeeld. Aanbieders op sociale media maken graag gebruik van deze onzekerheid, en bieden zogenoemde ‘haargroei olie’ aan. Pointer Checkt heeft onderzoek gedaan naar hoe Nederlandse bedrijven jongeren manipuleren via TikTok. Dat meldt Pointer KRO NCRV.
‘Hair growth journey'-video's worden miljoenen keer bekeken op TikTok, waarbij mensen met een kalend hoofd ineens een volle haardos hebben. Volgens hen is het dagelijks inmasseren van wat druppels olie de oplossing. Vooral rozemarijnolie wordt aangedragen als wondermiddel, terwijl de werking hiervan niet wetenschappelijk is bewezen. Toch worden video’s met de hashtag ‘rosemary oil’ bijna twee miljard keer bekeken op TikTok.
Onderzoek bij PurePurc en Aesthe
Pointer Checkt deed onderzoek bij twee Nederlandse bedrijven, ‘PurePurc’ en ‘Aesthe’, die beide meerdere haargroei video's met miljoenen views hebben op hun TikTok-accounts. Deze video’s staan gelinkt met hun webshop waar deze haargroei olie te koop staat. Beide bedrijven gebruiken echter gemanipuleerde video’s.
Op het kanaal van Aesthe wordt namelijk een TikTok-video gebruikt van een vrouw die haar ‘hair growth journey’ laat zien. Terwijl deze video een overlay bevat met een merktekst van Aesthe, is deze in de originele video nergens te bekennen. Zo lijkt het alsof deze vrouw Aesthe gebruikt in de gemanipuleerde video.
Resultaat is onmogelijk
Het goede nieuws is dat de TikTok Aesthe wel wat video’s post met hun eigen product, zoals een vrouw die hun rozemarijnolie aanprijst. Het slechte nieuws is dat het resultaat onmogelijk is, zegt Rick Waalboer-Spuij, dermatoloog bij het Erasmus MC: “De vrouw in de video zegt: ‘binnen een week had ik al babyhaartjes en binnen een maand had ik m’n volledige haardos terug’. Dat is absoluut onmogelijk, want zo snel groeien die haren helemaal niet.”
Ook PurePurc is creatief bezig met video’s, waarin het bedrijf gebruik maakt van Amerikaanse talkshow fragmenten. Hier lijkt het alsof de show de haargroei olie van PurePurc aanprijst als wondermiddel tegen kaalheid. Echter, de talkshow werd alleen uitgezonden tussen 1999 en 2012, terwijl het bedrijf pas zes maanden bestaat. Na herhaalde pogingen van Pointer Checkt om een reactie, heeft het bedrijf nog steeds niet gereageerd, maar wel deze video’s wel verwijderd. Helaas staan deze wel weer online.
Reactie van de eigenaar
De eigenaar van Aesthe heeft wel gereageerd na meerdere pogingen van Pointer. “Om ons product te promoten, maken we onder andere video’s door ons product aan reviewers op te sturen. Die maken vervolgens een video van hun ervaringen met ons product, waar wij een edit van maken en soms andere (stock)beelden aan toevoegen, zodat wij dat kunnen gebruiken voor onze social media. Dat kan soms resulteren in een video waarin de ervaringen van meerdere mensen worden samengebundeld.” Ook laat Aesthe weten dat “het in ieder geval zeker niet onze bedoeling is om misleidende video’s te plaatsen.” Wanneer er dan gevraagd wordt waarom ze dat wel doen, blijft het opvallend stil.
Door: Nationale Onderwijsgids
