Middelbare scholieren zijn onderling socialer en volgen lessen geconcentreerder sinds smartphones uit de klaslokalen worden geweerd. Dit blijkt uit een representatieve meting onder bijna 600 middelbare scholen, uitgevoerd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Vanaf januari 2024 geldt een landelijke afspraak in het voortgezet onderwijs om mobiele telefoons tijdens lessen niet langer toe te staan. Na de zomervakantie geldt deze afspraak ook voor het primair en gespecialiseerd onderwijs. Dit meldt ActiefOnline.
Alle middelbare scholen die deelnamen aan het onderzoek hebben inmiddels maatregelen getroffen om mobieltjes uit de klas te weren. Sommige scholen hadden dit al op eigen initiatief gedaan, terwijl de landelijke afspraak voor andere scholen als extra motivatie diende. Scholen geven aan dat de afspraak hen heeft geholpen om hierover in gesprek te gaan met ouders, leerlingen en personeel.
Staatssecretaris Paul: “Deze afspraak blijkt een schot in de roos. Het onderzoek laat zien dat leerlingen en leraren zich vlot hebben aangepast. Leerlingen praten meer met elkaar, letten beter op in de les en steken daar ook meer van op. Bovendien zeggen scholen in het onderzoek dat ze goed uit de voeten kunnen met dit beleid en er geen extra hulp of ondersteuning bij nodig hebben, ook niet in het primair en gespecialiseerd onderwijs waar de afspraak na de zomervakantie ingaat. Ik ben blij dat deze maatregel zo goed uitpakt, vooral dankzij alle leraren, schoolleiders en andere onderwijsprofessionals die hier hard mee aan de slag zijn gegaan.”
Voorbereiding in primair en gespecialiseerd onderwijs
In het primair en gespecialiseerd onderwijs gaat de afspraak na de zomervakantie in. Uit de meting blijkt dat meer dan 70% van de 494 basisscholen en 317 (v)so-scholen al vergelijkbaar telefoonbeleid heeft. Op de meeste scholen moeten leerlingen bij binnenkomst hun telefoon inleveren, en sommige basisscholen hebben zelfs een strenger beleid waarbij mobieltjes ook op het schoolplein verboden zijn.
Scholen in deze sectoren melden dat afleiding door mobiele telefoons onder jonge leerlingen veel minder voorkomt dan in het voortgezet onderwijs. Slechts 0 tot 20% van de leerlingen neemt een mobiele telefoon mee naar school. Hierdoor verwachten ze minder grote effecten dan in het voortgezet onderwijs, maar bijna alle scholen zonder duidelijke afspraken over mobiele telefoons willen dit alsnog gaan regelen.
Gebruik van mobiele telefoons
Het principe van de afspraak is dat mobiele telefoons alleen mogen worden gebruikt als ze noodzakelijk zijn voor de inhoud van de les, zoals in een les over mediawijsheid, of als leerlingen ervan afhankelijk zijn om medische redenen of wegens een beperking.
Toekomstige monitoring en mogelijke aanvullende maatregelen
Het ministerie blijft de effecten van de landelijke afspraak monitoren. In de zomer van 2025 zal het ministerie met alle betrokken partijen in het basis-, voortgezet en gespecialiseerd onderwijs bekijken of er aanvullende maatregelen nodig zijn, zoals bijvoorbeeld een wettelijk verbod.
Door deze maatregelen hoopt het ministerie dat leerlingen zich beter kunnen concentreren en socialer worden, zonder de afleiding van mobiele telefoons in de klas.
Door: Nationale Onderwijsgids / Fleur Zomer
