Scholieren ervaren steeds meer druk. In het basisonderwijs geldt dit voor één op de vijf leerlingen en in het voortgezet onderwijs is dit al bij bijna de helft van de leerlingen, zo blijkt uit onderzoek onder jongeren (bron: Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik, 2023). Examenresultaten, doorstroomadviezen en het gevoel dat je vooral niet als scholier mag verzaken met het oog op een succesvolle toekomst zorgt voor enorme druk op onze jonge generatie. De KRO-NCRV Kruispunt special: Erop of eronder (dinsdag 30 september om 22.20 uur op NPO 2) volgt de leerlingen Jesaja, Jonas en Mette in hun laatste schoolmaanden. Hoe gaan zij, hun familie en hun docenten om met de grote druk die op deze leerlingen ligt? Wordt het erop of eronder voor hen? En zijn we als samenleving misschien niet te veel gefascineerd door prestaties? De documentaire Erop of eronder wordt uitgezonden binnen het journalistieke dossier Druk! van KRO-NCRV over het mentaal welzijn van jongeren.
Jesaja is een sociale jongen in groep zeven van de basisschool. Hij voetbalt met zijn vrienden, is creatief, tekent, leest graag en kan alles goed onder woorden brengen. Maar van rekenen ontploft zijn hoofd. Het wil gewoon maar niet lukken. Met veel begeleiding van zijn leraar en van zijn ouders doet Jesaja zijn uiterste best. Maar wat betekent het voor het doorstroomadvies als de verschillen tussen taal en rekenen wel heel ver uit elkaar liggen?
Klassen overslaan
Jonas mocht klassen overslaan op de basisschool, maar bleef afgelopen jaar zitten en doet nu voor de tweede keer 6 vwo. Het mag niet nog een keer misgaan, want dan kan Jonas niet naar de studie die hij graag wil doen. Bij Jonas’ moeder is de spanning evengoed voelbaar. Want als hij zakt, wat dan?
Prestatiedruk
Mette is student op het mbo. Met minder dan een 7,5 is zij niet tevreden en ze werkt daarvoor keihard. Toch knaagt er iets bij Mette. Want is het mbo alleen maar een tussenstap naar hbo of universiteit? Die prestatiedruk zorgt ervoor dat Mette de druk bij zichzelf opvoert, vol twijfels. Moet ze deze richting wel doen? Is ze wel in staat om dit jaar te halen?
Slaan we als samenleving door als het gaat over het koppelen van prestaties en succes aan cijfers en diploma’s? Want door het streven naar prestaties verliezen we de jonge mens uit het oog. Ongezonde druk, talent waar het systeem geen plaats voor heeft, talent dat verloren gaat en gebeurtenissen in een gezin veroorzaken sombere, depressieve of angstige gevoelens. Het plezier van leren wordt weggecijferd door deze prestatiefascinatie.
Mentale gezondheid van jongeren
Erop of eronder is onderdeel van het journalistieke dossier Druk! van KRO-NCRV. De mentale gezondheid van jongeren in ons land verslechtert. Studie, sociale media en de samenleving stellen steeds meer eisen. De druk op deze groep is groot. KRO-NCRV spreekt in dossier Druk! met jongeren en deskundigen over het mentaal welzijn. Ook wil KRO-NCRV jongeren helpen door echt naar ze te luisteren. Hoe? Je ontdekt het met De checkers tool op kro-ncrv.nl/druk.
De KRO-NCRV Kruispunt special: Erop of Eronder is een productie van Mediawan Skyhigh en is gemaakt met medewerking van Verus, de vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs in Nederland. Ruim 4.000 scholen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs zijn hierbij aangesloten.
Door: Nationale Onderwijsgids
Beeld: KRO-NCRV
