Een leugen die verspreid wordt via TikTok, nare berichten die verstuurd worden via geheime chatgroepen: de onlinetrends wisselen elkaar af. Ze zorgen er telkens voor dat veel leerlingen met een knoop in de maag naar school gaan, waar de nare opmerkingen of gemene roddels niet ophouden. Wat er online gebeurt is vaak een verlengstuk van wat zich op school of in de klas afspeelt. Marijke van der Zalm, adviseur pesten bij Stichting School & Veiligheid, vult aan: “Scholen hebben hier veel mee te maken en bellen dan ook geregeld met ons Adviespunt. Het is vaak moeilijk om grip te krijgen op wat er online gebeurt, omdat het zich buiten schooltijd afspeelt en niet altijd duidelijk is welke leerlingen betrokken zijn.” 

Online pestgedrag en roddels 

De impact is groot van (online) pestgedrag en roddels, voor alle leerlingen. Dat blijkt ook uit de cijfers van de Kindertelefoon: ongeveer 60 keer per week zoeken kinderen contact met De Kindertelefoon om te praten over roddelen en buitensluiting. Opvallend in deze cijfers: jongens (48 procent) en meiden (52 procent) hebben vrijwel evenveel te maken met het pestgedrag rondom roddelen. Niet alleen kinderen die te maken krijgen met pesten nemen contact op, maar ook degenen die de roddels verspreiden. Zij overzien hierin niet altijd de gevolgen en willen graag weten wat ze moeten doen.

“Naast slachtoffers van deze online pesterijen, spraken we ook kinderen die spijt hebben van hun acties op TikTok. We merken bij kinderen die pesten regelmatig dat ze de consequenties van hun acties niet overzien en vastzitten in een groepsproces, waar ze niet zelfstandig uit komen. De vrijwilligers van de Kindertelefoon bespreken met hen de gevolgen hiervan en tegelijkertijd proberen we ze te motiveren om in gesprek te gaan met iemand in hun omgeving die ze vertrouwen”, zegt Roline de Wilde, Directeur Kindertelefoon.

Invloed op de hele klas 

Of pesten en roddelen nou online gebeurt, in de klas, op het schoolplein of op de gang: pestgedrag heeft niet alleen invloed op degene die gepest wordt, maar op de hele klas. Het zorgt voor een sfeer waarin leerlingen op hun hoede zijn. Bovendien is het dan niet gek dat je als leerling denkt: "Ben ik de volgende over wie gepraat wordt?" of "Ik doe maar mee, anders val ik buiten de groep." Naast dat het invloed heeft op de hele klas, speelt de hele klas ook een rol bij pestgedrag. Niet voor niets gebeurt pesten juist als er publiek bij is. Het is het publiek dat betekenis geeft aan het pesten. 

Praten over pesten 

Roddelen, buitensluiten, pesten - het zijn onderwerpen die we niet moeten vermijden. Leerlingen geven ook aan dat ze behoefte hebben om te praten over pesten. Marijke van der Zalm, adviseur pesten bij Stichting School & Veiligheid, roept de scholen dan ook op: “Erken dat er ook op jouw school en in jouw klas wordt gepest. Pas dan kun je werken aan een veilig klimaat voor iedere leerling.” 

De Week Tegen Pesten is het startschot om het gesprek over pesten aan te gaan: hoe zorgen we voor een fijn jaar voor iedereen? Wat kan ik doen als ik pestgedrag zie of als ik een smeuïge roddel voorbij hoor komen? Laten we met z'n allen even stilstaan, dus: ik ‘Denk FF na!’, als het om geklets gaat. En moedig vooral ook anderen aan om dit te doen.

Startschot Week Tegen Pesten 

Staatssecretaris Paul brengt op maandag 23 september, als startschot van de Week Tegen Pesten,
een bezoek aan BC Broekhin in Roermond (vanaf 11.00 uur). De staatssecretaris gaat onder andere in gesprek met leerlingen van de school over het thema van de Week Tegen Pesten: ‘Denk FF na!’. 

Door: Nationale Onderwijsgids