Minister Dijkgraaf: “Voor studenten betekent de terugkeer van de basisbeurs voor studenten in het hbo en wo een flinke verbetering van hun financiële positie. Een vast bedrag per maand biedt perspectief en een goede basis. En samen met het verruimen van de aanvullende beurs zorgt deze herinvoering voor meer financiële rust bij studenten. Ik vind het ook belangrijk dat met dit wetsvoorstel het terugbetaalregime voor mbo-studenten gelijk wordt getrokken met dat van studenten op hogescholen en universiteiten. Dat geldt ook voor de bijverdiengrens. Zo komen we tot een meer gelijkwaardige positie van mbo’ers.”

Aanvragen bij DUO 

Circa 435.00 studenten, waaronder naar schatting 124.000 eerstejaars, hebben naar verwachting recht op de nieuwe basisbeurs. Om deze te ontvangen moeten ze een aanvraag doen bij DUO, die de afgelopen tijd hard heeft gewerkt aan het mogelijk maken van de herinvoering. Aanvragen kan vanaf maandag 19 juni via MijnDUO. Studenten die nu al studiefinanciering krijgen of al eerder hebben aangevraagd ontvangen bericht van DUO. Ook start op 19 juni een campagne om (aankomende) studenten erop te wijzen om hun aanvraag vóór 1 september in te dienen. Zo kan DUO de basisbeurs in september daadwerkelijk voor het eerst uitkeren.

Uitwonende student 

Studenten in het hbo en wo hebben recht op de basisbeurs als ze in het studiejaar 2023-2024 voor het eerst gaan studeren of als ze dan nog recht hebben op studiefinanciering in de vorm van een prestatiebeurs. Uitwonende studenten ontvangen 274,90 euro per maand, thuiswonende studenten 110,30 euro. In het studiejaar 2023-2024 komt daar voor de duur van één jaar voor alle uitwonende studenten (ook in het mbo) nog 164,30 euro per maand bij vanwege de sterk gestegen kosten van onder meer boodschappen en energie. Een uitwonende student ontvangt in september daardoor in totaal bijna 440, euro voor het hele studiejaar 2023-2024 is dat in totaal ruim 5.200 euro.

Voor de herinvoering van de basisbeurs trekt het kabinet jaarlijks 1 miljard euro uit. De tijdelijke koopkrachtmaatregel onder studenten is een incidentele uitgave van 500 miljoen euro.

Aanvullende beurs 

Voor studenten is de basisbeurs niet de enige inkomstenbron. Denk aan een bijbaan, zorg- en huurtoeslag, een ouderbijdrage en eventueel lenen bij DUO. Voor extra financiële ondersteuning en meer kansengelijkheid kunnen studenten uit lage en middeninkomens ook een beroep doen op de aanvullende beurs. De inkomensgrens wordt verruimd tot tenminste 70.000 euro, zodat meer studenten aanspraak kunnen maken op een aanvullende beurs. Dat vergroot de kansengelijkheid in het onderwijs. Vanaf september is de maximaal aanvullende beurs 416 euro euro per maand.

Nog niet alle studenten die er recht op hebben, maken ook gebruik van de aanvullende beurs. Daarom heeft DUO begin dit jaar de aanvraagschermen aangepast. De aanvullende beurs staat nu automatisch aangevinkt, zodat het gemakkelijk is om de aanvullende beurs aan te vragen. De eerste resultaten zijn zeer positief: het percentage studenten dat een aanvullende beurs aanvraagt sinds begin dit jaar met maar liefst 24 procentpunt gestegen, van 69 procent naar 93 procent.

Terugbetaalregimes voor studieleningen gelijk voor mbo, hbo en wo 

Tegelijk met de herinvoering van de basisbeurs trekt minister Dijkgraaf de terugbetaalregimes voor studieleningen gelijk voor mbo-, hbo- en wo-studenten. Zo komt er meer gelijkwaardigheid tussen deze onderwijsrichtingen. De regimes zijn nu nog verschillend voor enerzijds het mbo (en ho-studenten uit het oude basisbeursstelsel) en anderzijds het hbo en wo: er zijn verschillende aflosperiodes (respectievelijk 15 en 35 jaar) en verschillende berekeningen van de rente. Het gelijktrekken geldt sowieso voor nieuwe mbo-studenten. Mbo’ers die al studeren (en na 1 augustus ook nog studiefinanciering krijgen) mogen kiezen tussen het oude en nieuwe stelsel. Wie geen keuze maakt, gaat als mbo-student automatisch over naar het aflosregime van 35 jaar. Voor ho-studenten wijzigt het terugbetaalregime niet.

Tegemoetkoming 

De terugkeer van de basisbeurs betekent het einde van het sociaal leenstelsel. Als gebaar richting studenten die één of meerdere jaren onder het leenstelsel hebben gestudeerd komt er een tegemoetkoming. Voor een (nominale) studieperiode van 4 jaar gaat het om 1.436 euro per student. Deze tegemoetkoming is ook voor studenten die geen studiefinanciering hebben gehad. Verder ontvangen circa 375.000 studenten die hebben gestudeerd in de eerste vier cohorten (2015/16 tot en met 2018/19) een extra tegemoetkoming als vervanging van de studievoorschotvoucher van zo’n 1.835 euro. De tegemoetkoming wordt in mindering gebracht op de studieschuld of – als je niet zo’n schuld hebt – uitbetaald.

Door: Nationale Onderwijsgids