Nederland wordt steeds drukker, grijzer en gemengder. Dit leidt tot een grotere druk op de arbeidsmarkt. Het vraagt om nieuwe vormen van samenwerking in een complex samenspel van bedrijven, overheden, instellingen en burgers. Tegelijkertijd zijn er grote maatschappelijke opgaven die op ons afkomen. Denk aan duurzaamheid, onze energievoorziening, het tegengaan van polarisatie en kansenongelijkheid.

Voor de oplossingen wordt vaak hoopvol gekeken naar technologische innovatie. Volgens Joost van der Weide is dat te kortzichtig. Het is zinvol om de blik óók te richten op sociale innovatie. Het gaat daarbij om andere manieren van werken, organiseren, managen en samenwerken. Van der Weide: “Daarbij hebben we de bijzondere talenten van iedereen die wil en kan werken, optimaal te benutten. We doen dat in onze samenleving nog onvoldoende.”

Lector Sociale Innovatie 

Op donderdag 24 oktober wordt Van der Weide geïnstalleerd als lector Sociale Innovatie. Tijdens zijn lectorale rede gaat hij in op de cruciale rol van sociale innovatie om te komen tot een inclusieve en veerkrachtige arbeidsmarkt. “We moeten werkgeverschap zo inrichten dat ongekend talent optimaal tot bloei komt.” Met ongekend talent doelt Van der Weide op de groepen die nu nog vaak buiten het blikveld van werkgevers vallen. Het gaat dan bijvoorbeeld om jongeren met psychische kwetsbaarheid, volwassenen met een burn-out, mensen met een fysieke beperking, anderstaligen of ouderen. Maar ook talent dat al in de organisatie aanwezig is, wordt niet altijd herkend. Van der Weide: “Te veel mensen staan langs de kant of doen niet volwaardig mee in het arbeidsproces. Echt zonde! Dat dit arbeidspotentieel onbenut blijft, is zowel maatschappelijk als economisch gezien een gemiste kans.”

Voor veel organisaties zijn goede medewerkers essentieel om hun doelen te behalen. Ze vormen het ‘human capital’ van de organisatie. De arbeidsmarkt is echter krap. Het vinden en behouden van voldoende medewerkers met de juiste kennis en ervaring, wordt een steeds grotere opgave voor arbeidsorganisaties. Des te meer reden voor alle betrokken partijen om samen te bouwen aan een toekomst waarin iedereen de kans krijgt om zijn volledige potentieel te ontwikkelen en in te zetten. Van der Weide: "Ik zie het ook als strategie voor betere bedrijfsresultaten en een bloeiende samenleving. Ik wil me hiervoor hard maken samen met de onderzoekers van het lectoraat.”

Overstap 

Het benutten van nog onbenut potentieel gaat niet vanzelf. Samenwerking is sleutel tot een veerkrachtige en inclusieve arbeidsmarkt, vooral op de overstapmomenten. Het gaat dan over de overstap van school naar werk, van niet-werken naar werk, maar ook van werk naar ander werk. De samenwerking moet plaatsvinden tussen werkgevers onderling, maar ook met het onderwijs, maatschappelijke organisaties, lokale overheden en financiers. Het lectoraat Sociale Innovatie doet praktijkgericht onderzoek naar die overstapmomenten en hoe zo’n regionaal ecosysteem goed in te richten is. Hiermee willen zij samen met de partners in het regionale ecosysteem ervoor zorgen dat kwetsbare werkzoekenden en werkenden kunnen blijven meedoen op de arbeidsmarkt.

Door: Nationale Onderwijsgids