Het gebruik van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling binnen Amsterdamse kinderopvang is voor verbetering vatbaar. Dat concludeert de GGD Amsterdam op basis van onderzoek naar het effectiever inzetten van de meldcode binnen de kinderopvang. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Ondersignalering van kindermishandeling is een landelijk probleem. In november 2016 presenteerde de ‘Taskforce kindermishandeling en seksueel geweld’ een ‘Nationaal programma’, waarin onder andere het belang van vroegsignalering wordt benadrukt. De kinderopvang is bij uitstek een plaats voor vroegsignalering, aangezien hier veel kinderen al vanaf jonge leeftijd gebruik van maken.
Het signaleren van kindermishandeling is dan ook een van de taken van de kinderopvang. Ook in de kinderopvang blijkt er echter sprake van ondersignalering (zoals blijkt uit eerder onderzoek in 2015 van Leyen, Stelk & Isaac), ondanks het gebruik van de verplichte meldcode. In het onderzoek van GGD Amsterdam is gekeken naar mogelijke verklaringen voor de ondersignalering en naar mogelijke manieren om de signalering te verbeteren, en is een experiment uitgevoerd met een integratie van de meldcode met het observatie-instrument dat binnen de reguliere zorgstructuur van kindercentra wordt gebruikt.
Uit het onderzoek blijkt dat de meldcode bij alle deelnemende organisaties geïmplementeerd is, maar dat deze vooral als goed naslagwerk wordt ervaren, en niet als handzaam instrument voor praktisch gebruik. Er is behoefte aan meer concrete voorbeelden van te nemen acties en het wegen van signalen, en van mogelijke signalen van kindermishandeling. Ook blijkt uit het onderzoek dat het invoegen van de (aangepaste) observatielijst uit de meldcode aan het reguliere observatie-instrument een meerwaarde heeft voor de beroepsgroep.
Echter, om effectief gebruik te maken van de meldcode in de kinderopvang, dient tevens een verandering bewerkstelligd te worden in de houding van de gehele branche kinderopvang. Hierbij spelen de kinderopvangorganisaties, maar ook de ouders, gemeenten en belangenverenigingen een rol. Wanneer er meer erkenning is voor de signalerende rol van de kinderopvang, kan dit de pedagogisch medewerkers ondersteunen om deze rol naar behoren uit te voeren. De GGD Amsterdam doet in het rapport aan alle betrokken partijen in Amsterdam aanbevelingen om tot een effectievere inzet van de meldcode te komen.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
