Riet de Wit

DEN HAAG (Novum) - De commissie die onderzoek heeft gedaan naar de financiële problemen bij Amarantis heeft 'diverse signalen over vermeende onregelmatigheden' gekregen. Deze zijn niet in het rapport opgenomen, maar apart aan minister van Onderwijs Jet Bussemaker (PvdA) gemeld.

Dat bleek maandag bij de presentatie van het rapport. Dit weekeinde schreef de Volkskrant over zelfverrijking bij Amarantis. De krant baseerde zich daarbij op een conceptrapport.

Riet de Wit van de onderzoekscommissie zei deze 'snelle conclusies' in de berichtgeving te betreuren. Ze wees erop dat het om een conceptrapport ging. "Er is maar één definitief rapport."

De commissie heeft de signalen besproken met de betrokkenen. "Hun verklaringen waren in het licht van de opdracht afdoende." Daarom zijn de signalen niet in het rapport opgenomen. Wel heeft de commissie 'in het publiek belang en in het belang van de betrokkenen' Bussemaker gevraagd om een vervolgonderzoek.

Uit het rapport blijkt verder dat het bestuur van Amarantis heeft gefaald en het toezicht zwak was. De organisatie werd op een 'weinig professionele en onvoldoende daadkrachtige wijze geleid'.

Zo dringt bij het bestuur te laat door dat moet worden bezuinigd op huisvesting en op het personeel. "In deze crisissituatie ontbrak het aan sturing en regie. Er werden geen besluiten genomen en een oplossing bleef uit. Het bestuur, management en het interne toezicht hadden niet het vermogen noch de flexibiliteit om een andere koers te varen toen duidelijk werd dat de beoogde resultaten uitbleven."

De raad van toezicht was 'onvoldoende doordrongen' van de problemen en de urgentie. De raad heeft weliswaar geprobeerd meer grip op het bestuur te krijgen, maar dat is niet gelukt. Ook had de accountant van Amarantis 'kritischer' moeten zijn, aldus het onderzoek.

Ook de Inspectie van het Onderwijs heeft steken laten vallen. De ernst van de situatie werd onvoldoende erkend. Een goed toezicht is niet tot stand gekomen. Ook het ministerie heeft lang niet geweten van de problemen. Vanaf begin dit jaar is wel adequaat ingegrepen.

In het rapport staat een aantal aanbevelingen. Zo moeten de 'checks and balances' binnen de instelling verbeteren. De raad van toezicht moet worden gekozen via een openbare procedure. Ook moet het ministerie van Onderwijs meer mogelijkheden krijgen om in te grijpen. Besluiten over de huisvesting moeten worden genomen samen met andere instellingen.

Ten slotte hopen de onderzoekers op een 'stevige discussie in het onderwijs' over de vraag of vertrouwen in vergaande autonomie van schoolbesturen wel gerechtvaardigd is.