De sociale partners MKB-Nederland, VNO-NCW en FNV maken zich ernstig zorgen over de financiering van het praktijkleren in de beroepsgerichte leerweg (bbl). Fors bezuinigen op de bbl kost tot 40.000 leerwerkbanen per jaar en met name in het mkb, zo waarschuwen zij. Het gaat dan om banen voor jongeren, maar ook voor volwassenen die zich willen om- of bijscholen. Het ondermijnt ook de eigen ambities van kabinet om een leven lang ontwikkelen te stimuleren en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een vak te leren en aan het werk te helpen. Bovendien zijn leer-werkbanen juist nu hard nodig om de tekorten in het mkb te bestrijden en de broodnodige vakmensen op te leiden. Dit meldt MKB Nederland.
Het ministerie van onderwijs heeft al een bezuiniging van 7 miljoen euro aangekondigd. Dat mag geen opmaat zijn naar het verder uitkleden van de subsidieregeling praktijkleren, vinden de sociale partners.
“Kortzichtig, anders dan dat kan ik het niet noemen”, zegt Fried Kaanen, vice-voorzitter van MKB-Nederland en voorzitter van Koninklijke Metaalunie. Van zorg tot techniek, van bouw en handel tot ambachtelijke sectoren, erkende leerbedrijven in vele branches zorgen bij elkaar voor een kleine 200.000 leerbanen per jaar. Een ernstige bezuiniging op de bestaande subsidieregeling, zo blijkt uit een eigen evaluatie van het ministerie, leidt ertoe dat er daarvan één op de vijf verdwijnt. Voor 2017 was nog 196,5 miljoen euro beschikbaar.
Subsidieregeling praktijkleren geen bezuinigingspost
De organisaties ontvangen signalen dat het volledig stoppen van de subsidieregeling als serieuze bezuinigingsoptie bij het ministerie op tafel ligt. Dat levert het kabinet op korte termijn geld op, maar heeft desastreuze en structurele gevolgen voor de arbeidsmarkt in de betrokken branches, aldus de werkgevers en werknemers.
Erkende leerbedrijven investeren zelf gemiddeld 12.000,- euro per jaar in een bbl-student. De subsidieregeling voorziet in een tegemoetkoming van maximaal 2.700,- euro. Kaanen vreest dat name in het mkb leerbanen zullen verdwijnen als de subsidie wegvalt. “Voor kleinere bedrijven zijn die kosten het moeilijkst op te brengen. Die subsidie is bedoeld als tegemoetkoming in de kosten van de begeleiding van mbo-studenten op de werkvloer door een hiervoor getrainde praktijkbegeleider en is echt nodig om leerbanen betaalbaar te houden. Mede dankzij de subsidie is het aantal leerbanen na een enorme krimp in de crisisjaren nu juist weer aan het aantrekken. Die groei wordt met een forse bezuiniging volledig teniet gedaan.” Van het budget in 2017 ging het grootste deel, zo’n 123 miljoen euro, naar leerbanen in het mkb.
Tekorten aan personeel
De Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (S-BB) heeft becijferd dat het wegvallen van de subsidie van de sectoren vele miljoenen extra investeringen per jaar zou vragen. Alleen al in de sector zorg & welzijn gaat het om bijna 50 miljoen euro. Verder bezuinigen raakt ook de historische opleidingsinfrastructuur van samenwerkingsverbanden en opleidingsbedrijven in de sectoren bouw en de techniek, die samen de motor zijn voor het opleiden via de bbl in de technische sectoren. Onder andere de Industriecoalitie van UNETO-VNI, Bouwend Nederland, Metaalunie en FME maakt zich daar zorgen over. Zij behoren tot de sectoren waar de opleidingsplaatsen juist hard nodig zijn om de tekorten aan personeel te bestrijden.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
