Gemeenten zijn sinds 2015 verantwoordelijk voor het bieden van hulp bij werk en inkomen, maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp.

 

Uit het SCP-rapport Voorzieningen in 3D blijkt dat gemeenten geen zicht hebben op de mensen die wel behoefte hebben aan hulp, maar toch geen gebruik maken van voorzieningen. Volgens de onderzoekers lijkt het wel om substantiële aantallen mensen te gaan. Zij stellen verder dat er onvoldoende zicht is op kwetsbare groepen, zoals slachtoffers van huiselijk geweld en dak- en thuislozen.

 

Gemeenten bieden binnen het sociaal domein hulp vanuit de Jeugdwet, de Participatiewet en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). In de periode 2015-2019 steeg vooral het gebruik van voorzieningen binnen de Wmo en de Jeugdzorg. Het SCP ziet ook een groter aandeel van multi-gebruik huishoudens: de groep huishoudens waarbinnen meerdere problemen zich opstapelen en die daarom extra risico loopt.

 

De coronacrisis heeft belangrijke gevolgen voor de kwetsbaarheid van groepen in het sociaal domein. Als gevolg van de crisis, kan er een stijging in het aantal mensen met een behoefte aan sociaaldomeinvoorzieningen worden verwacht. Er zijn steeds meer signalen dat huiselijk geweld, en vooral kindermishandeling, toeneemt en dat de psychische druk onder vooral jongeren, toeneemt.

 

De gevolgen van de coronacrisis zullen per regio (gemeente) verschillen. Een stijging van het gebruik van voorzieningen in kwetsbare huishoudens dient volgens de onderzoekers nauwlettend te worden gevolgd door gemeenten, bijvoorbeeld als het gaat om huishoudens met multi-problematiek. Veel maatschappelijke effecten van de coronacrisis zullen pas op de langere termijn zichtbaar worden.