Met de Participatiewet uit 2015 wilde het kabinet mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt laten meedoen in het "gewone" arbeidsproces. Maar die wet werkt toch niet helemaal naar verwachting. Daarom komt Klijnsma met dit wetsvoorstel.

Sinds anderhalf jaar zijn de gemeenten verantwoordelijk voor het realiseren van beschut werk. Maar ruim een kwart van de gemeenten biedt geen of onvoldoende beschut werk aan, constateert de Graaf (PVV). "Ronduit teleurstellend", vindt Nijkerken (VVD) dat. Koser Kaya (D66) oppert dat gemeenten misschien nog niet genoeg tijd hebben gehad om echt resultaten te behalen.

Als ze het niet uit zichzelf doen, moet het maar met een verplichting, vindt de staatssecretaris. Per 2017 moeten gemeenten mensen met een arbeidsbeperking een vorm van beschut werk aanbieden. Heerma (CDA) en Schouten (ChristenUnie) hebben gemengde gevoelens bij deze plicht. Zij vinden de huidige situatie ook niet optimaal, maar zijn huiverig om de gemeenten met een verplichting op te zadelen. De verantwoordelijkheid voor beschutte arbeidsplaatsen is bewust naar de gemeenten overgeheveld, brengt Heerma de decentralisatie in herinnering. Daarom is het tegenstrijdig om nu alweer de teugels aan te trekken, vindt ook Schouten.

Het is niet zo gek dat gemeenten nu niet voldoende beschutte werkplekken aanbieden, want ze hebben daar gewoon het geld niet voor, meent Voortman (GroenLinks). Ook volgens Karabulut (SP) komen gemeenten geld tekort om de Participatiewet goed uit te voeren. Beiden vinden dat hier meer budget voor moet komen.

Verschillende woordvoerders halen een suggestie aan van Cedris, de brancheorganisatie voor sociale werkgelegenheid: beschut werk moet ook tijdelijk mogelijk zijn. Volgens de staatssecretaris kan dat. Dan kan het een opstap zijn naar een reguliere baan. Daar zijn Nijkerken en Koşer Kaya blij mee, want als mensen perspectief hebben, moeten zij ook de kans krijgen om zich te ontwikkelen. De Kamer stemt op 29 november 2016 over het wetsvoorstel en de motie.