De woordvoerders stellen in hun eerste termijn vragen over de begroting van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van de ministers Van Engelshoven en Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs). Dit meldt de Tweede Kamer.
Onderwijs speelt een belangrijke rol in de maatschappij. Daarover zijn alle woordvoerders het eens, maar ze hebben verschillende visies op wat die rol precies is of zou moeten zijn.
- Kwint (SP): onderwijs zou een correctie moeten zijn op ongelijke kansen, maar vergroot vaak de ongelijkheid
- Heerema (VVD): onderwijs biedt kansen om iets van je leven te maken
- Beertema (PVV): doordat het onderwijs lijdt onder politisering en cultuurrelativisme, faalt het in het overbrengen van westerse waarden en het assimileren van bevolkingsgroepen
- Özdil (GroenLinks): beschouw onderwijs niet als product maar als middel om persoonlijke groei en creativiteit van mensen te stimuleren
- Rog (CDA): onderwijs draait niet alleen om rekenen en taal, maar ook om socialisatie en persoonsvorming
- Kuzu (DENK): onderwijs draait om het realiseren van dromen, maar de kansenongelijkheid belemmert veel jongeren daarbij
Meer geld voor leraren
Leraren in het basisonderwijs verdienen te weinig en hun werkdruk is te hoog, zo vindt PO in actie. Hierdoor dreigt een tekort aan leraren te ontstaan. De coalitiepartijen komen hieraan deels tegemoet. Er komt 270 miljoen voor verhoging van de salarissen en 10 miljoen, oplopend tot 430 miljoen in 2021, voor het verminderen van de werkdruk.
Leraren krijgen op basis van hun cao bij ziekte of werkloosheid een hogere uitkering dan wettelijk verplicht is. De regering wil dat deze bovenwettelijke uitkeringen worden afgeschaft of versoberd. Het geld dat zo wordt bespaard, kunnen scholen gebruiken voor hogere salarissen en werkdrukvermindering.
Er moet veel meer geld komen om de positie van leraren te versterken, vinden Van den Hul (PvdA), Kwint en Westerveld (GroenLinks). Zij willen dat zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs 700 miljoen extra krijgt. Dit financieren ze door de bankenbelasting en de vennootschapsbelasting te verhogen.
Lumpsum
Onderwijsinstellingen krijgen elk jaar één budget voor de kosten van materiaal en personeel: de lumpsum. Ze mogen zelf beslissen hoe ze dit geld besteden.
Er zijn belangenorganisaties, klankbordgroepen, samenwerkingsstructuren en platforms die eindeloos overleggen, evalueren en rapporten schrijven. Beertema schetst hoe veel geld verdwijnt in de bureaucratische onderwijspolder. En de lumpsum zorgt ervoor dat de politiek dat niet kan corrigeren, waardoor extra geld voor leraren niet op de juiste plek terechtkomt. Daarom wil de PVV'er 80 procent van de lumpsum oormerken voor salarissen.
Heerema en Rog wijzen op de voordelen van de lumpsum: die geeft ruimte aan scholen om eigen keuzes te maken. Zij zoeken de oplossing in het maken van afspraken over de doelen die met extra geld bereikt moeten worden. Leraren moeten het echt gaan merken dat er extra geld beschikbaar komt, zegt Bruins (ChristenUnie). Kuzu pleit daarom voor doeluitkeringen.
Door: Redactie Nationale Onderwijsgids
