Gemeenten, houders kinderopvang en schoolbesturen zijn verplicht jaarlijks te overleggen over onderwijsachterstanden. Dit overleg heet in de wet ‘Overleg onderwijsachterstanden’, maar in de praktijk voeren veel gemeenten het overleg onder de naam Lokale Educatieve Agenda (LEA). De Inspectie van het Onderwijs onderzoekt hoe gemeenten invulling geven aan dit overleg. Daarover gaan de rapporten ‘Onderwerp van gesprek: het bestrijden van onderwijsachterstanden en het voorkomen van segregatie’ en ‘Jaarrapportage LEA/vve’. Vve staat voor voor- en vroegschoolse educatie. Dat meldt de Onderwijsinspectie.
De conclusie uit beide rapporten is dat het overleg wordt gevoerd, maar de concrete resultaten uitblijven of moeilijk te meten zijn. Het wetsartikel is voor veel gemeenten niet duidelijk. Daarom roept de inspectie op om de wet te evalueren en zo nodig te herzien.
Onderwijssegregatie
Uit het onderzoek naar de taakuitvoering van gemeenten blijkt dat zij de urgentie van de opdracht erkennen en hun taak serieus nemen. Toch wordt er geconstateerd dat gemeenten moeilijk tot betekenisvolle en concrete afspraken komen met het veld. In het onderzoek lag de focus op 2 belangrijke thema’s, namelijk: het bestrijden van onderwijsachterstanden en het voorkomen van onderwijssegregatie. Bij het thema ‘voorkomen van segregatie’ spreken gemeenten uit dat er veel factoren zijn die onderwijssegregatie in de hand werken, maar waar zij vanuit de LEA geen of maar beperkt invloed op kunnen uitoefenen. Het maken van beleidsrijke afspraken blijft daarom uit. Zie voor alle resultaten van dit onderzoek het themarapport Onderwerp van gesprek: het bestrijden van onderwijsachterstanden.
Onderwijsachterstanden
De Jaarrapportage LEA/vve is een aanvulling op het themarapport Onderwerp van gesprek: het bestrijden van onderwijsachterstanden en het voorkomen van segregatie. In de jaarrapportage rapporteert de inspectie over de invulling van deze onderwerpen door gemeenten met in het bijzonder aandacht voor de afspraken, die helaas niet altijd worden gemaakt. De meest gemaakte afspraken gaan over onderwijsachterstanden. Het betreft veelal het samenwerking met bibliotheken. Zie voor alle afspraken de factsheet Jaarrapportage LEA/vve en aanvullend het technisch rapport Jaarrapportage LEA/vve.
Gemeenten kunnen sterker hun regierol pakken. Tegelijkertijd is het voor veel gemeenten onduidelijk wat er precies van hen gevraagd wordt en waar zij invloed op kunnen uitoefenen. De Inspectie van het Onderwijs roept daarom het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap op om het wetsartikel ‘Overleg onderwijsachterstandenbeleid’ goed te evalueren en zo nodig te herzien.
Initiatieven en knelpunten
De Inspectie van het Onderwijs gaat vanaf nu jaarlijks in beeld brengen welke onderwerpen gemeenten centraal stellen binnen de LEA, welke doelen zij nastreven en in welke mate gemeenten zelf vinden dat ze deze ook bereiken. Daarnaast wordt er in het toezicht meer ruimte gemaakt om met gemeenten in gesprek te gaan over kansrijke initiatieven, maar ook over de ervaren knelpunten. De informatie die is opgedaan met het onderzoek zullen we actief delen, om te stimuleren dat gemeenten profiteren van elkaars ervaring en van elkaar kunnen leren.
Door: Nationale Onderwijsgids
