Het is van belang dat deze middelen op een goed gecoördineerde maar ook eenvoudige en snelle wijze beschikbaar komen. Een fors deel van de 42 miljoen wordt uitgezet door ZonMw en NWO die hiervoor nauw samen optrekken in de onderzoeksprogrammering.
1. Snelle incidentele subsidieronde COVID-19 (‘first wave’)
Direct nadat het coronavirus in Nederland werd geconstateerd, zijn incidentele subsidies ingezet voor gericht en urgent onderzoek naar het bestrijden van de COVID-19 pandemie. Dit wordt gefinancierd door VWS (4 miljoen euro) en ZonMw (1 miljoen euro); NWO heeft zich hierbij aangesloten en 1,5 miljoen euro beschikbaar gesteld.
Hierbij gaat het om:
- Medisch onderzoek: het volgen van personen die herstellend zijn, de transmissie van het virus van en naar kinderen, ziekenhuis epidemiologie, medicatieontwikkeling die op (zeer) korte termijn toegepast kan worden, antilichamen en virusevolutie. Deze onderzoeken worden vanuit ZonMw gecoördineerd.
- Gedragsonderzoek: onderzoek naar social distancing en de impact daarvan op de verspreiding van het virus. Dit wordt gecoördineerd door RIVM.
- Tevens kan een kleine financiële vergoeding worden aangevraagd voor creatieve oplossingen voor praktische (ziekenhuis)zorg. Bijvoorbeeld voor medische hulpmiddelen of om kwetsbare groepen en hun zorg- en hulpverleners te helpen bij het bieden van de juiste zorg en ondersteuning. In totaal is 6,5 miljoen euro beschikbaar voor dit eerste onderzoek vanuit VWS, ZonMw en NWO.
2. Binnenkort te starten onderzoeksprogramma COVID-19 (‘second wave’)
Op dit moment formuleren ZonMw en NWO in nauw overleg met VWS en het veld een additioneel onderzoeksprogramma op onderwerpen vergelijkbaar met die in de snelle incidentele subsidieronde, maar waarbij tevens aandacht is voor de (bredere maatschappelijke) gevolgen van de crisis en de maatregelen daartegen op de langere termijn.
De subsidies worden binnenkort uitgezet. Het totale programma loopt tot uiterlijk eind 2024 voor monitoring en afronding van alle trajecten. In totaal is zo’n 20 à 25 miljoen euro beschikbaar voor deze vorm van onderzoek, vanuit NWO, ZonMw, VWS en OCW.
3. Fast-track data onderzoek NWO
Voor het vergaren van data die alleen nu, tijdens de crisis, kan worden verzameld, ontwikkelen de NWO-domeinen SGW, ENW en TTW een zgn. ‘fast-track data’ uitvraag. Onderzoekers kunnen financiering aanvragen voor onderzoek dat real-time data vergaring vereist rond vraagstukken die de crisis naar boven brengt, data die kunnen helpen om de crisis te beheersen, of het lerend vermogen van de samenleving tijdens een pandemie kan vergroten.
In totaal stelt NWO voor deze call 1,5 miljoen euro beschikbaar: elk NWO-domein draagt ieder 0,5 miljoen euro bij.
Door: Nationale Onderwijsgids