Het is ochtend. Ik zoek een plekje in de kring vol wiebelende kinderen. Mijn aanwezigheid volstaat. De gespreksleider weet wat hij moet doen en opent het gesprek. Ik luister aandachtig. In een vlot tempo worden beurten gewisseld, geluisterd naar elkaars verhalen, mededelingen, gedichten en anekdotes. Zo nu en dan wordt er een verdiepende vraag gesteld. Alles zo passend bij hun leeftijd. Kinderlijk, tegelijkertijd bloedserieus.
Af en toe krijg ik de vraag “Wil je ook iets zeggen?”. Zorgvuldig maak ik de overweging of mijn woorden een zinvolle bijdrage kunnen leveren. De leerlingen wedijveren om het beste zandkoekjes-recept. Met een glimlach luister ik tevreden naar deze leerzame wijsheden. De sfeer is voortreffelijk, ik besluit even niets te delen.
Vorming
We leven in een wereld waarin het vervullen van een pedagogische rol onlosmakelijk is verbonden met de vorming van kinderen. Kinderen worden, bewust en onbewust, omringd door voorbeelden. Zelfs geen voorbeeld geven is immers een voorbeeld geven. Dit gegeven fascineerde mij. Ik wilde een actieve bijdrage leveren aan de vorming van de toekomstige maatschappij.
Inmiddels heb ik enkele onderwijsjaren achter de rug. De diversiteit van het pedagogisch handelen blijft een dagelijkse uitdaging. Het is anticiperen op een wereld die voortdurend in ontwikkeling is. Een wereld die verrassingen, moeilijkheden, confrontaties en frustraties in een razend tempo afwisselt met de meest mooie momenten.
Verwondering
Dat alles verwondert. Een eeuwige verwondering die, zo lijkt het, als een rode draad door het lerend leven is gesponnen. Onlosmakelijk verbonden met groei. En dat is maar goed ook.
Wanneer een einde komt aan verwondering, zal alles als een vanzelfsprekendheid worden beschouwd. Niets lijkt dan nieuw, niets kan verrassen, motiveren, laat staan inspireren. De eenzijdige grijze massa zal overhand krijgen en passie verdwijnt stilletjes van het podium.
Zolang in onze wereld kinderen, kind zijn ben ik echter verzekerd van de aanwezigheid van verwondering. Wanneer wij op actieve wijze betrokkenheid tonen door kritisch ons voorbeeld te evalueren, kunnen we op tactvolle, pedagogische wijze bijdragen aan vorming en ontwikkeling.
Kijken naar elkaar, naar elkaars talenten, elkaars passie en missie bespreken, zorgt voor blijvende verwondering. Het draagt bij aan een uitwisseling van stimulatie en motivatie waardoor het mooiste innerlijke in elkaar kunnen doen ontvlammen. Elkaar vol vuur en passie beïnvloeden zodat liefdevolle verwondering de boventoon voert.
Het lijkt mij een nobel streven, een onmisbaar element tijdens het pedagogisch handelen.
De recepten voor de zandkoekjes worden met de minuut spectaculairder. Ik had nooit geweten dat dit alles mogelijk was met een enkel zandkoekje! Wederom gaat een wereld voor mij open.
Wanneer ik de blik in de ogen van mijn leerlingen zie, kan ik niet anders dan dankbaar zijn. De vragen die zij stellen, de inzichten die zij bereid zijn te delen. Het moedigt tot denken, tot mijmeren, tot filosoferen.
Ik wentel me graag in hun wereld, in hun gedachten die ervoor zorgden dat onze ‘grote’ mensenwereld weer ietwat begrijpelijker, zachter, liever en wonderlijker wordt.
Door: Nationale Onderwijsgids / Judith Knapp-Brouns